Καλλιεργώντας φυτά για παραγωγή μετάλλων!

Στην Αλβανία, υπάρχουν πολλές περιοχές με εδάφη πλούσια σε νικέλιο. Αυτό οδηγεί σε χαμηλή αποδοτικότητα των καλλιεργειών, καθώς το νικέλιο είναι τοξικό για τα φυτά. Για όλα; Όχι για όλα. Στην περιοχή φυτρώνουν πολλά αυτοφυή είδη του γένους Alyssum.
Για αιώνες, οι αγρότες της περιοχής τα θεωρούσαν απλώς κάποια από τα ζιζάνια των χωραφιών τους. Όμως, αυτά τα Alyssum...









απορροφούν τόσο πολύ νικέλιο που τα αποξηραμένα φύλλα τους από ένα εκτάριο φθάνουν να περιέχουν ακόμα και 105 kg νικέλιο. Η μεγάλη περιεκτικότητα σε νικέλιο τα κάνει τοξικά για τα ζώα.
Το νικέλιο είναι ένα μέταλλο που χρησιμοποιείται πολύ για την παραγωγή και επινικέλωση ανοξείδωτου χάλυβα. Δηλαδή, είναι ένα πολύτιμο μέταλλο για την βιομηχανία.
Οι πρώτες παρατηρήσεις για την επιλεκτική συγκέντρωση νικελίου από είδη Alyssum έγιναν το 1996. Τα φυτά αυτά είναι ιθαγενή της Τουρκίας και των Βαλκανίων. Σε πειράματα που έγιναν από την Καναδική μεταλλευτική εταιρεία Inco, που σήμερα ανήκει στην Βραζιλιάνικη Viridian, με τα είδη Alyssum murale και Alyssum corsicum, 500 kg στάχτης από τα φύλλα τους έδωσαν πάνω από 100 kg μετάλλου. Τα φυτά είχαν καλλιεργηθεί σε εδάφη μολυσμένα από νικέλιο στο μεταλλουργείο τους στο Port Colborne του Καναδά.

Alyssum murale

Αυτό το πείραμα έμοιαζε ότι θα έδινε το έναυσμα για την επιχειρηματική καλλιέργειά τους για την μετάλλευση μέσω φυτών (Phytomining ή micromining). Όμως, για άγνωστους λόγους, η Viridian το 2004 σταμάτησε κάθε ανάπτυξη της μεθόδου. Από τότε, η μέθοδος έμεινε στο ψυγείο, καθώς τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας της Viridian εμπόδιζαν κάθε εμπορική εκμετάλλευση.
Στην Αλβανία, σήμερα, το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο των Τιράνων κάνει συστηματικά πειράματα για την αύξηση της αποδόσεως της μεθόδου, εν όψει της λήξης των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας το 2015. Ελπίζουν ότι, συντόμως, θα ανοίξει μία νέα ευκαιρία για τους Αλβανούς αγρότες: να καλλιεργούν Alyssum για να παράγουν νικέλιο.
Εκτός από την Αλβανία, εκτεταμένες δοκιμές γίνονται στην Κούβα, την Βραζιλία, αλλά και την Ινδονησία. Πέρα από το πρόσθετο σημαντικό εισόδημα για τους αγρότες, η μέθοδος έχει πολλά περιβαλλοντικά οφέλη: αποκατάσταση εδαφών μολυσμένων με νικέλιο, αλλά και κοβάλτιο, θάλλιο ακόμα και χρυσό.
Στην Ελλάδα, δεν έχω υπ’ όψιν μου καμιά αντίστοιχη μελέτη. Εδώ, αυτά δεν μας ενδιαφέρουν. Ούτε ακόμα η έξοχη ιδέα που προωθεί το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και ο ιδιωτικός τομέας για την καλλιέργεια αγριαγκινάρας σε υποβαθμισμένα ξερικά χωράφια για την παραγωγή ενεργειακών πέλετ.
Στην Ελλάδα, όπου έχουμε αρκετά εδάφη με νικέλιο, έχει άραγε κάνει κάτι η ΛΑΡΚΟ; Στην Λάρυμνα στην Φθιώτιδα, η ΛΑΡΚΟ θα μπορούσε, από το 2015 και μετά, να χρησιμοποιήσει την μέθοδο και για να βελτιώσει τα εδάφη όπου απορρίπτει τα υπολείμματα της μετάλλευσης, αλλά και για να παράγει νικέλιο με χαμηλότερο κόστος.


 Άρης Παπαχρήστου

Απο: laxanokipos.com