Ενας εργαζόμενος ...για έναν συνταξιούχο

• Η αύξηση του πλήθους των συνταξιούχων σε συνδυασμό με την παράλληλη έκρηξη των ευέλικτων μορφών απασχόλησης και την ανεργία προκαλεί εκρηκτικές επιπτώσεις στο ασφαλιστικό σύστημα. 
  

Σήμερα 1,2 εργαζόμενοι (στο σύνολό τους, οι 6 στους 10 είναι με μισούς μισθούς λόγω των ευέλικτων μορφών απασχόλησης) συντηρούν έναν.. συνταξιούχο! Δηλαδή, ο κάθε εργαζόμενος με τους φόρους και τις ασφαλιστικές εισφορές του πρέπει να συντηρεί έναν μη ενεργό εργασιακά. Σε ένα υγιές αναδιανεμητικό ασφαλιστικό σύστημα η αναλογία είναι 4 προς 1.









Οσοι πιστεύουν ότι τα σοβαρά προβλήματα απέχουν πολύ, μάλλον πλανώνται. Ο Σάββας Ρομπόλης προβλέπει εκρηκτικές πιέσεις ήδη τη δεκαετία 2020-30.
«Τη δεκαετία 2020-30, όπως είναι ο ελληνικός πληθυσμός σήμερα, με τη βάση δεδομένων που έχουμε εμείς, φαίνεται ότι θα συντελεστεί το φαινόμενο που λέμε στην κοινωνική ασφάλιση baby boom. Δηλαδή, θα έχουμε αύξηση των συνταξιούχων λόγω γήρανσης του πληθυσμού. Και τη δεκαετία αυτή θα συνταξιοδοτηθούν στην Ελλάδα αυτοί που γεννήθηκαν τη δεκαετία του 1960. Σε αυτή τη δεκαετία έχουμε το υψηλότερο ποσοστό γεννήσεων από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο» τονίζει.

Η μελέτη για το δημογραφικό δείχνει ότι λόγω της χαμηλής γονιμότητας, η αύξηση του αριθμού των ηλικιωμένων δεν μπορεί να αντισταθμιστεί από μια αύξηση του συνολικού πληθυσμού, με αποτέλεσμα την περαιτέρω διεύρυνση της δημογραφικής γήρανσης, η οποία θα έχει αναπόφευκτη μελλοντική επίπτωση τη μείωση του ρυθμού μεταβολής του ΑΕΠ.
Με άλλα λόγια, σε ένα δημογραφικό πρότυπο το οποίο χαρακτηρίζεται από χαμηλά επίπεδα γονιμότητας και από ασθενή αύξηση του συνολικού πληθυσμού, η σταδιακή αύξηση του αριθμού των ηλικιωμένων συνδυάζεται με την επιβράδυνση της αύξησης ή και τη μείωση του αριθμού των ατόμων που αποτελούν τις δύο άλλες βασικές ηλικιακές ομάδες του πληθυσμού: τον πληθυσμό των νέων και τον πληθυσμό των ατόμων σε ηλικία εργασίας.

Ετσι, όσο θα αποχωρούν σταδιακά από την αγορά εργασίας λόγω συνταξιοδότησης οι πολυπληθείς γενεές του baby boom, η μείωση του πληθυσμού των παραγωγικών ηλικιών καθίσταται αναπόφευκτη από την κορυφή της ηλικιακής πυραμίδας. Παράλληλα, η χαμηλή γονιμότητα των πρόσφατων δεκαετιών οδηγεί σε όλο και ασθενέστερη εισροή ατόμων από τη νεανική στην παραγωγική ηλικία. Αυτό δημιουργεί τις συνθήκες για μείωση του πληθυσμού των παραγωγικών ηλικιών από τη βάση της ηλικιακής πυραμίδας.

Μείωση του πληθυσμού. Στο πλαίσιο αυτών των δυσμενών πληθυσμιακών εξελίξεων (ταυτόχρονες πιέσεις από την κορυφή και τη βάση της ηλικιακής πυραμίδας), διαπιστώνουμε ότι το 2016 μειώθηκε ο πληθυσμός στην Ελλάδα κατά 26.000 άτομα καθώς και ο πληθυσμός των παραγωγικών ηλικιών κατά 80.000 άτομα. Αντίστοιχα, σύμφωνα με τις πρόσφατες (Eurostat, Ιούλιος 2017) προβολές του πληθυσμού στα κράτη-μέλη της ΕΕ, διαπιστώνεται ότι ο πληθυσμός στην Ελλάδα από 10.800.000 άτομα το 2015 θα μειωθεί σε 8.300.000 το 2060 και σε 7.200.000 το 2080.

Συγκεκριμένα, ο πληθυσμός σε ηλικία εργασίας (15-64 ετών) εκτιμάται σε 4.450.000 άτομα το 2060 και σε 3.926.000 το 2080, από 6.900.000 άτομα σήμερα. Ο πληθυσμός άνω των 65 ετών εκτιμάται σε 2.920.000 άτομα το 2060 και σε 2.430.000 άτομα το 2080, από 2.300.000 άτομα σήμερα. Τέλος, ο παιδικός πληθυσμός (0-14 ετών) εκτιμάται σε 923.800 άτομα το 2060 και σε 907.100 χιλιάδες άτομα το 2080, από 1.600.000 άτομα σήμερα. Οι δυσμενείς αυτές δημογραφικές προοπτικές στην Ελλάδα, σε συνδυασμό με τη διεθνή και ευρωπαϊκή επιστημονική έρευνα, συνηγορούν στη μείωση της παραγωγικότητας της ελληνικής οικονομίας. Συνηγορούν επίσης σε χαμηλούς ρυθμούς μεταβολής του ΑΕΠ, εξαιτίας της εξάλειψης της δημογραφικής ώθησης (demographic tailwind) που δίνει στις οικονομίες ο μεγάλος πληθυσμός ατόμων νεαρής ηλικίας που βρίσκονται στην κορύφωση της παραγωγικότητάς τους.


Aπο: Τα Νέα