Ιππεύοντας την Ελλάδα

Τι υπέροχο άθλημα η ιππασία! Άλογο και άνθρωπος αποτελούν μαζί ένα οργανικό
σύστημα, το οποίο λειτουργεί σε τέλεια αρμονία· σε τέλεια Αριστοτελική
ομόνοια!
Πρέπει όμως να ελέγχεις εάν ιππεύοντας έχεις την σωστή θέση πάνω στη σέλα.
Πρέπει επίσης να στηρίζεσαι σωστά πάνω στους αναβολείς, έτσι ώστε να
μεταδίδεις τα σήματα επικοινωνίας με τα πόδια σου στο ωραίο άσπρο σου
άλογο, σε σημείο του σώματός του που μπορεί να τα αντιληφθεί.
Έτσι μόνον μπορεί να αντιδράσει ανάλογα σε ό,τι του ζητάς. Εάν δεν έχεις σε
πλήρη έλεγχο το σώμα και τις κινήσεις σου όταν βρίσκεσαι πάνω στη σέλα,
τότε θα μπερδέψεις τα μηνύματα που θέλεις να περάσεις στο ωραίο άσπρο άλογό
σου.
Το αποτέλεσμα; Και το ωραίο σου άλογο θα αγχώσεις και τον έλεγχο θα χάσεις.
Μετά από μερικές μέρες εξάσκησης είσαι έτοιμη ή έτοιμος γιά ένα μεγάλο
πείραμα. Το πρώτο μέρος του πειράματος τούτου γίνεται με το άσπρο άλογό
σου, το οποίο έχεις ήδη μάθει να ιππεύεις αρκετά καλά.
Βρίσκεις λοιπόν έναν κάθετο τοίχο από μπετόν-αρμέ, περίπου 4-5 μέτρα ψηλό,
τον οποίον σημαδεύεις ιππεύοντας το άσπρο άλογό σου από απόσταση περίπου
200 με 300 μέτρα. Ξεκινάς με τριποδισμό και ελέγχεις τον τελικό καλπασμό
του ωραίου αλόγου σου, έτσι ώστε να κτυπήσεις τον … … …τοίχο με ταχύτητα 60
περίπου χιλιόμετρα την ώρα.
Λοιπόν; Τι έγινε; Κατάφερες σύγκρουση με τον τοίχο;
Μάλλον όχι. Εκτός βέβαια εάν το άλογό σου είναι λιγάκι προς το γκρίζο και
τελείως παλαβό…
Το δεύτερο μέρος του πειράματος τούτου απαιτεί μία κόκκινη Ducati 900 SS.
Τι θαύμα τεχνολογίας είναι τούτο; Με την ιταλική της φινέτσα, πράγματι
είναι ένα χάρμα οφθαλμών.
Βρίσκεις λοιπόν τον ίδιο κάθετο τοίχο από μπετόν-αρμέ, τον περίπου 4-5
μέτρα ψηλό, τον οποίον σημαδεύεις και πάλι από απόσταση περίπου 200 με 300
μέτρα, τώρα όμως ιππεύοντας την ωραία κόκκινη Ducati 900 SS. Ξεκινάς με μία
ελαφριά σούζα, αλλά πάλι ελέγχεις την τελική σου ταχύτητα, έτσι ώστε να
κτυπήσεις τον τοίχο με 60 περίπου χιλιόμετρα την ώρα.
Μπαμ!
Λοιπόν; Τι έγινε; Πόσο καιρό είσαι στο νοσοκομείο; Η ασφάλεια πλήρωσε την
ζημιά που έκανες στον τοίχο;
Και η κόκκινη Ducati 900 SS; Έγινε παλιοσίδερα, σωστά;
Τουλάχιστον εσύ είσαι ακόμα ζωντανός, έτσι; Ελπίζω να φορούσες κράνος
μοτοσυκλετιστή, ναι;
Τώρα, χάρι στο πείραμα αυτό, μετά από πολλούς φρικτούς πόνους, ίσως έχεις
αρχίσει πιά να καταλαβαίνεις κάτι περί συστημάτων. Άλογο και άνθρωπος μαζί
αποτελούν ένα οργανικό σύστημα, το οποίο λειτουργεί σε τέλεια αρμονία.
Το ίδιο και ο άνθρωπος πάνω στην κόκκινη Ducati 900 SS. Μαζί αποτελούν ένα
οργανικό–μηχανικό σύστημα, το οποίο επίσης μπορεί να λειτουργεί σε τέλεια
αρμονία, εκτός αν βρεθεί ξαφνικά μπροστά του εκείνος ο κάθετος τοίχος από
μπετόν-αρμέ, 4-5 μέτρα ψηλός.
Συμφωνούμε λοιπόν πως η μετάβαση από το καθαρά οργανικό σύστημα,
άνθρωπος–άσπρο άλογο, στο μικτό οργανικό–μηχανικό σύστημα, άνθρωπος–κόκκινη
Ducati 900 SS, μεταβάλει την συμπεριφορά του συστήματος. Αυτή είναι μία
βασική αρχή της φύσης των συστημάτων.
Αλλάζοντας την δομή ενός συστήματος αλλάζει την συμπεριφορά του. Αλλάζοντας
όμως τον άνθρωπο στο σύστημα, δεν πρόκειται να αλλάξει την συμπεριφορά του
συστήματος.
Αλλάζοντας τον άνθρωπο, ούτε η συμπεριφορά του άσπρου αλόγου θ’αλλάξει,
ούτε η συμπεριφορά της κόκκινης Ducati 900 SS θ’αλλάξει· τουλάχιστον όχι
αισθητά. Το αποτέλεσμα θα είναι περίπου πάντα το ίδιο και γιά το πρώτο
(άσπρο άλογο) μέρος του πειράματος και γιά το δεύτερο (κόκκινη Ducati 900
SS) μέρος του πειράματος.
Η βασική τούτη αρχή της φύσης των συστημάτων ισχύει γιά όλα τα συστήματα
πάνω στη Γη. Ισχύει ακόμη και γιά τα πολιτικά συστήματα.
Γιατί λοιπόν η Ms. Vanessa Andris μας λέει ότι αρκεί να αλλάξουμε τον
άνθρωπο στο σύστημα γιά να λυθούν όλα τα προβλήματα της Ελλάδος; Είναι
μήπως διότι εργάζεται γιά την World Bank Group;
Ms. Andris starts her argument well, rather factually. But very quickly,
metaphysics creeps in her arguments, i.e., «the devil they know», as well
as Platonic dualism, i.e., «speak to the heart, not the head».
What if she has Mr. Dalaras classified among «truth-tellers and prophets»?
Deep down, Ms. Andris means well in sketching her Greek-hero character:
«… Come on, get up, pay up, open up the trades, and let’s get back to
excellence, to creating something lasting to be proud of, and to
celebrating life».
Γιά όσους δεν έχουν καιρό γιά το άρθρο της, ορίστε η ατάκα της: «What
Greece really needs now is a new
hero» (http://www.huffingtonpost.com/vanessa-andris/what-greece-needs-now-is-_b_829101.html).
Ποιός όμως πραγματικά πιστεύει πως «Η γνώση θα μας δώσει την δύναμη που
μας λείπει», όταν μέσα στην νεοελληνική πιάτσα, ναι τούτη την πιάτσα που
τόσο γραφικά περιγράφει η Ms. Andris, την κάθε καινούργια πληροφορία γιά το
νυν πολιτικό σύστημα την θεωρούν ‘αμπελοφιλοσοφία’;
Όχι μόνον στην νεοελληνική πιάτσα μέσα στην Ελλάδα και στην Κύπρο, αλλά και
σε όλη την νεοελληνική πιάτσα του πλανήτη, παγκόσμια δηλαδή. Όλος ο
ελληνικός μας κόσμος ψάχνει, όπως ακριβώς και η Ms. Andris, ‘τον’
ήρωα-ηγέτη, ναι αυτόν με τον τσαγανό (sic!), που θα σώσει την Ελλάδα και
την Κύπρο.
Πάντα έτσι την πατάμε. Δεν έχουμε καταφέρει μέχρι στιγμής να σχεδιάσουμε
ένα πολιτικό σύστημα που να ταιριάζει στο έθος μας, στις δικές μας ανάγκες,
ως έθνος Ελληνίδων και Ελλήνων. Από το 1821, τόσο η Ελλάδα όσο και η Κύπρος
έχουν πολιτικά συστήματα που τους επιβάλλονται από άλλους.
Πως; Με τον ηγέτη που καπελώνει την ελληνική κοινωνία και πολιτική, διότι
έχει δήθεν λέει τσαγανό…
Αχ, με τον καιρό, πως τα έχει καταφέρει η Πυθία να γίνει η όποια
Αρχιεπισκοπή και η Κίρκη ο Γέροντας Παΐσιος με λίγο Mr. Dalaras μέσα; Και
δεν έχει σημασία πόσο πολύ οι νέοι χρησμοί ή προφήτες μιλούν ενάντια ή υπέρ
του έθνους μας και της πατρίδας μας.
Διότι το πως μας «πουλήθηκε το συγκεκριμένο παραμύθι» δεν έχει καμμία
απολύτως σημασία. Εκείνο που μετράει είναι το πως έχαψε το συγκεκριμένο
παραμύθι η νεοελληνική μας πιάτσα, ίσως διότι θεωρεί την κάθε καινούργια
πληροφορία και γνώση αμπελοφιλοσοφία· εκτός βέβαια αν είναι από το
Huffington Post…
Πάρε γιά παράδειγμα την διαφορά μεταξύ οικονομίας και χρηματιστικής. Ο
Αριστοτέλης μόνο, όχι σε ένα, όχι σε δύο, όχι σε τρία, αλλά σε τέσσερα από
τα διασωθέντα βιβλία του, μας επισημαίνει πως: όταν η χρηματιστική αρχίζει
να κυβερνάει την οικονομία, αντί να είναι εργαλείο η χρηματιστική της
οικονομίας, τότε όχι μόνον η οικονομία, αλλά και όλο το κοινωνικο-πολιτικό
σύστημα καταρρέει.
Και η νεοελληνική πιάτσα απαντά: «Αριστοτέλης; Χαα, αμπελοφιλοσοφία!» Και η
οικονομική θεωρία του Δημοκρίτου; «Η ποιά;» ρωτάει η πιάτσα με θυμό και
αμηχανία.
Δεν μπορεί, οι του ΔΝΤ πρέπει να ξέρουν πιό καλά από τον Αριστοτέλη και τον
Δημόκριτο. Ίσως, αλλά τι μας λένε τα εμπειρικά δεδομένα και οι αριθμοί επί
τούτου;
Και η άδεια τσέπη μας; Τι μας λέει η άδεια τσέπη μας;
Μήπως τελικά έχουν δίκιο ο Dr. Nielsen Knudsen και ο Δρ. Γιώργος
Κοντογιώργης; Μήπως όντως, η έξοδος από την κρίση προϋποθέτει την εξυπαρχής
ανασυγκρότηση του κράτους και τον αναπροσανατολισμό του σκοπού της
πολιτικής, ώστε να αναφέρεται έστω στοιχειωδώς στο κοινό συμφέρον
(http://contogeorgis.blogspot.com/2011/01/blog-post_20.html)

; Οι Dr. Knudsen και Δρ. Κοντογιώργης βλέπουν την μεταπολίτευση ως μία
ολοκληρωτική επιστροφή του πολιτικού συστήματος στο καθεστώς της
φαυλοκρατίας-κομματοκρατίας του β’ ημίσεως του 19ου αιώνα. Το σημερινό
ελληνικό κράτος είναι ευθέως υπόλογο γιά την αποδόμηση του ιστορικού
ελληνισμού και την παραρτηματική πρόσδεση της ελληνικής κοινωνίας στο
ηγεμονικό σύμπλεγμα της Δύσης.
Η δεσποτική κομματοκρατία, που άρχει στην Ελλάδα έως σήμερα, δεν
αντιμετωπίζει την ελληνική κοινωνία ως την αιτία της ύπαρξης του κράτους,
αλλά ως έναν άσπονδο εχθρό, που απειλεί το κεκτημένο της πολιτικής τάξης. Η
κομματική δε αντιπαλότητα απλά αποτελεί ένα επιμέρους ζήτημα, που αφορά στη
νομή του ελληνικού κράτους.
Οι πολιτικές της κομματοκρατίας παρουσιάζουν τεράστιο ενδιαφέρον. Όλες τους
κατατείνουν στο να εγκιβωτίζουν την ελληνική κοινωνία σε ένα καθεστώς
ασφυκτικού ελέγχου και στη διέλευση του βίου της από τη διαπλοκή και τη
διαφθορά: εθνική ανεξαρτησία, μετανάστευση, περιβάλλον, οικονομία κλπ.
Επίσης τεράστιο ενδιαφέρον παρουσιάζει η άρνηση της πολιτικής τάξης να άρει
το καθεστώς της κομματοκρατίας. Διότι έτσι μεταβάλλει το κράτος σε δυνάστη
της κοινωνίας, υποστηρίζεται ιδεολογικά με διατυπώσεις ενοχοποίησης της
κοινωνίας, π.χ., «όλοι μαζί τα φάγαμε», ή με το επιχείρημα ότι η κοινωνία
ζούσε υπεράνω των δυνατοτήτων της χώρας κ.α.
Εντούτοις, μελέτες που εκπονήθηκαν σε ανύποπτη στιγμή, δηλώνουν ότι δεν
ζούσαμε υπεράνω των δυνατοτήτων μας, ό,τι και να λέει το Huffington Post.
Απεναντίας, εάν το κράτος επιδείκνυε μία στοιχειώδη προσήλωση στη δημόσια
αποτελεσματικότητα και επολιτεύετο με πρόσημο το κοινό συμφέρον, το κατά
κεφαλήν εισόδημα των Ελλήνων θα ήταν ανάλογο εκείνου των Σκανδιναβών.
Είναι μάλλον ‘ουτοπικό’ λοιπόν να αναμένει κανείς την υπέρβαση της
δυναστικής κομματοκρατίας, με πρωτοβουλία της ίδιας της πολιτικής τάξης.
Επείγει, μας λέει ο Δρ. Κοντογιώργης:
(α) να ανασυγκροτηθεί το πολιτικό σύστημα, με γνώμονα την εγκαθίδρυση μιας
θεσμικής ισορροπίας μεταξύ κοινωνίας και κράτους. Και η θεσμική τούτη
ισορροπίας δεν είναι εφικτή απλά με την εναλλαγή των φορέων της
κομματοκρατίας στην εξουσία.
Συμφωνεί δηλαδή ο Δρ. Κοντογιώργης πως αλλάζοντας τους άνθρωπους στο
σύστημα, δεν πρόκειται να αλλάξει την συμπεριφορά του συστήματος.
Αλλάζοντας δηλαδή τον Jeffrey με τον Σαμαρά, δεν θα αλλάξει καθόλου την
αποτελεσματικότητα του πολιτικού συστήματος της Ελλάδος.
Δεν έχω κάτι προσωπικό με τους ανθρώπους. Μιά χαρά είναι αλλά, τόσο
ξέρουνε, τόσο κάνουνε, μιάς και είναι πιστά προϊόντα και οι δυό τους της
δεσποτικής κομματοκρατίας της Ελλάδας και της Δύσης.
Είναι αναγκαία λοιπόν η θεσμική ενσωμάτωση της ελληνικής κοινωνίας και, σε
κάθε περίπτωση, η συνεκτίμηση της κοινωνικής μας βούλησης, στην πολιτική
διαδικασία. Απαιτείται γιά τούτο να θεσμοθετηθούν πρακτικές συναγωγής της
συλλογικής μας βούλησης και η ανάρτησή της στο πολιτικό διάλογο, έτσι ώστε
να αποτελέσει διακύβευμα των πολιτικών του ελληνικού κράτους.
(β) να αναπροσδιορισθεί ο σκοπός του κράτους. Το γενικό ή δημόσιο συμφέρον
να υποκατασταθεί από το κοινό συμφέρον.
(γ) η αντιπροσωπευτική προσομοίωση της πολιτείας προϋποθέτει την εισαγωγή
της αρχής του ελέγχειν του πολιτικού προσωπικού. Απαιτείται δηλαδή η
ολοσχερής κατάργηση της ασυλίας και η προσέγγιση της πολιτικής ευθύνης υπό
το πρίσμα της δικαιοσύνης.
Οφείλει να καταργηθεί κάθε νόμος –περί [μη] ευθύνης υπουργών– και να
εφαρμοσθούν οι κοινές περί δικαίου διατάξεις, γιά όλους τους πολίτες. Και ο
Αριστοτέλης και ο Πολύβιος μας πληροφορούν ότι και στην αντιπροσώπευση και
στη δημοκρατία, τα εγκλήματα των πολιτικών τιμωρούνται αυστηρότερα από
άλλα, διότι τα εγκλήματα των πολιτικών βλάπτουν τους πολλούς. Δεν
εξισώνονται με εκείνα των κοινών ανθρώπων και προφανώς δεν τίθενται στο
απυρόβλητο.
(δ) το κράτος της δεσποτικής κομματοκρατίας θεωρεί ότι ο ρόλος του
τελειώνει εκεί όπου όφειλε να αρχίζει. Είναι μία περίεργη αναστροφή λογικής
τούτη, που συνδυάζεται με το ό,τι, στο σύνολό του, το κράτος είναι άκρως
αποτελεσματικό στη διαχείριση του κομματικού συμφέροντος και στην
ιδιοποίηση του δημοσίου αγαθού. Αυτό το κράτος ακαρεί πρέπει να εκλείψει.
Να ανασυγκροτηθούν εκ βάθρων η διοίκηση, η δικαιοσύνη, η παιδεία κλπ, με
γνώμονα πάντα την ανταποκρισιμότητά τους στις πραγματικές ανάγκες της
ελληνικής κοινωνίας.
(ε) να καταργηθεί αμέσως το σύνολο της νομοθεσίας που δεσμεύει την
ελευθερία της κοινωνίας και την μεταβάλει σε αναγκαστικό υποζύγιο της
διαπλοκής και της διαφθοράς. Μία οικονομική πολιτική με πρόσημο την πρόοδο
συνάδει με την απελευθέρωση των δημιουργικών δυνάμεων της κοινωνίας.
Είναι δε άρρηκτα συνυφασμένη με την ανάδειξη της πολιτικής αγοράς, δηλαδή
της κοινωνικής βούλησης σε βουληφόρο αγορά, από την οποία αντλούν λόγο
ύπαρξης το κράτος και, φυσικά, η οικονομική αγορά. Τούτο όμως απαιτεί την
άρση της πολιτικής κυριαρχίας του κράτους επί της ελληνικής κοινωνίας.
Όπως ακριβώς το ΠΑΣΟΚ του Jeffrey, έτσι και η ‘νέα’ ΝΔ του Αντώνη Σαμαρά,
απλά διαγκωνίζονται γιά την ενοχή των αντιπάλων, επιρρίπτοντας ο ένας την
ευθύνη στον άλλον. Εν σιωπή, η συμφωνία όλων των κομμάτων (ΛΑΟΣ, ΝΔ, ΚΚΕ,
ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ κλπ) δεν είναι τίποτε άλλο από την διαφύλαξη της ακεραιότητας
του πολιτικού συστήματος.
Όμως η διαφύλαξη της ακεραιότητας του πολιτικού συστήματος, όχι μόνον
συντηρεί μία απόκοσμη σχέση μεταξύ κοινωνίας και πολιτικής, αλλά έχει και
ένα τεράστιο κόστος. Πέρα από οικονομικό, το κόστος τούτο αγγίζει ακόμη και
την ελληνική εθνική κυριαρχία. Και δεν μετράμε καν την εντυπωσιακά
αποπνικτική ατμόσφαιρα που σκεπάζει ολόκληρη την χώρα.
Άνευ επιλογής λοιπόν η δήθεν επιλογή μεταξύ Jeffrey και Σαμαρά. Ούτε όμως η
λύση θα προέλθει από μία επανάσταση της κοινωνίας.
Μιά ντουζίνα συνταγματολόγοι χρειάζονται, γιά το πρώτο βήμα ανατροπής και
αλλαγής του νυν πολιτικού συστήματος της δεσποτικής κομματοκρατίας σε
αυθεντική δημοκρατία ή, τουλάχιστον, σε μία έστω οντική μορφή πραγματικής
αντιπροσώπευσης της ελληνικής κοινωνίας στην πολιτική. Δεν μπορούμε πιά να
βρούμε μιά ντουζίνα από πραγματικούς Έλληνες πατριώτες συνταγματολόγους;
Ας τους προσφέρει κάποιος φραπεδάκι και τσιγαράκι, μέσα σ’ένα αναπαυτικό
πουλμανάκι. Μέχρι να φτάσουμε στον Άρειο Πάγο, θάχουν βρει εκείνοι το
απαιτούμενο παραθυράκι, έστε νομικά και νόμιμα να πετύχουν την θεσμική
ενσωμάτωση της ελληνικής κοινωνίας και, σε κάθε περίπτωση, τη συνεκτίμηση
της κοινωνικής μας βούλησης, στην πολιτική διαδικασία.
Άλλως πως θα ψηφίσουμε πάλι το δίδυμο Jeffrey-Σαμαρά, γιά την διαφύλαξη της
ακεραιότητας αυτού του ‘Jack the Ripper’ πολιτικού συστήματος της Ελλάδος.
Μα μέχρι πότε πρέπει τα κομματόσκυλα να ζουν ανάμεσά μας ιππεύοντας την
Ελλάδα; Φτάνει πιά!
Κομματόσκυλα, θέλει τόλμη η έξοδος από την κατάντια μας. Τόλμη που η
πολιτική σας ηγεσία δεν την έχει, διότι δεν τολμά κανείς τους να απαλλαγεί
από τα ταμπού της υποτελείας.
Το να ιππεύσουμε σωστά και άνετα δεν είναι αποτέλεσμα μόνο καλής τεχνικής.
Πόσο σίγουροι είμαστε ότι όταν ιππεύουμε το άσπρο άλογό μας είναι και
εκείνο ευχαριστημένο και πρόθυμο να συνεργαστεί μαζί μας, ώστε να περάσουμε
καλά και οι δύο; Αυτό θα πει, κατά την Αριστοτελική φιλοσοφία, τέλεια
πολιτική αρμονία και ομόνοια!

Ευδαιμονείτε,

Νίκος


Νικόλαος Κ. Γεωργαντζάς
Καθηγητής Συστημικής Δυναμικής
Πανεπιστήμιο Fordham, Νέα Υόρκη