Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΠΕΡΝΑΕΙ ΑΠΟ ΤΟ ΙΝΤΕΡΝΕΤ

Ρεπορτάζ : Γιάννης Ανδριτσόπουλος
(από ΤΑ ΝΕΑ)
 
Στην εποχή των ευρυζωνικών συνδέσεων, του instant messaging και των βιντεοσυνδιαλέξεων, η κοινωνική δικτύωση όχι μόνο είναι ένας τρόπος «συμμετοχής» στα κοινά, αλλά αποτελεί η ίδια τρόπο ζωής. Για την ακρίβεια, μιμείται την...

πραγματική ζωή. Η κοινωνικοποίηση, για ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού, δεν επιτυγχάνεται με έναν περίπατο στο πάρκο ή μια επίσκεψη στο μπαράκι της γειτονιάς, αλλά με μια βόλτα στις εικονικές λεωφόρους των social media. 

Τα κοινωνικά δίκτυα είναι ψηφιακές πλατφόρμες οι οποίες επιτρέπουν στους χρήστες τους να δημιουργούν προφίλ και να μοιράζονται περιεχόμενο (μηνύματα, εικόνες κ.λπ.). Τα κυριότερα «στρατόπεδα» της κοινωνικής δικτύωσης είναι δύο: το facebook και το twitter.


Και τα δύο - τα οποία αριθμούν εκατομμύρια χρήστες - έχουν ορκισμένους φίλους και εχθρούς, ενώ η προτίμηση στο μεν ή στο δε δεν είναι μόνο θέμα γούστου, αλλά ανάγεται από ορισμένους σε μείζον ζήτημα με... κοινωνιολογικές προεκτάσεις.

Το facebook και το twitter έχουν και πολιτικό χαρακτήρα. Από τους «Αγανακτισμένους» Ελληνες της Πλατείας Συντάγματος μέχρι τους εξεγερμένους Αιγύπτιους της Πλατείας Ταχρίρ, και από τα ηλεκτρονικά ντιμπέιτ πολιτών στις ΗΠΑ μέχρι την παγκόσμια κινητοποίηση για τα θύματα του σεισμού στην Ιαπωνία, όλα δείχνουν ότι τα social media αποτελούν σήμερα μια ψηφιακή Εκκλησία του Δήμου όπου οι πολίτες εκφράζονται, ανταλλάσσουν απόψεις και διαβουλεύονται.


Στην πιο «λάιτ» εκδοχή τους, είναι ένα e-καφενείο στο οποίο ο καθένας μπορεί να πει το μακρύ και το κοντό του χωρίς πολύ κόστος και πολλή σκέψη. Κι επειδή μια φωτογραφία αξίζει όσο χίλιες λέξεις, οι χρήστες των κοινωνικών δικτύων επιλέγουν συχνά να εκφραστούν ανταλλάσσοντας εικόνες. Μόνο στο facebook «ανεβαίνουν» κάθε ημέρα 100 εκατ. φωτογραφίες.

Στην «ηλεκτρονική δημοκρατία» του facebook και του twitter ο καθένας έχει δικαίωμα λόγου και διαθέσιμο βήμα για να τον αρθρώσει. Ωστόσο δεν είναι όλοι ίδιοι, ούτε η γνώμη του καθενός έχει την ίδια βαρύτητα. Το πόσο πολύ θα ακουστεί ένας χρήστης και πόσο μακριά θα φτάσει το μήνυμά του εξαρτάται από τις «επαφές» του, δηλαδή από τους εικονικούς του φίλους. Οποιος έχει τους περισσότερους, έχει και τη μεγαλύτερη επιρροή στο μεγάλο χωριό των social media. Ο μέσος χρήστης του facebook έχει περίπου 130 «φίλους», ενώ τον μέσο χρήστη του twitter «ακολουθούν» 126 μέλη του δικτύου.

Οι πάντες κρίνονται καθημερινά και επιβραβεύονται με «likes» και «retweets» ή αποδοκιμάζονται με αρνητικά σχόλια στο προφίλ τους. Φαίνεται, μάλιστα, ότι οι χρήστες κάνουν... υπερωρίες πάνω από τα πληκτρολόγια. Τα μέλη του facebook ξοδεύουν κάθε μήνα 700 δισεκατομμύρια λεπτά σερφάροντας στην ιστοσελίδα, ενώ στο twitter στέλνονται 350 εκατομμύρια μηνύματα την ημέρα!

Στην Ελλάδα τα κοινωνικά δίκτυα γνώρισαν ιδιαίτερη άνθηση με τα γεγονότα που ακολούθησαν τη δολοφονία του μαθητή Αλέξη Γρηγορόπουλου τον Δεκέμβριο του 2008, όταν χιλιάδες πολίτες οργάνωναν διαμαρτυρίες και αντάλλασσαν μηνύματα με ρυθμό πολυβόλου μέσω του Διαδικτύου.

Ενδεικτικό της δυναμικής που έχουν αναπτύξει τα social media είναι ένα περιστατικό που σημειώθηκε στις αρχές του Αυγούστου. Στη σχεδόν άδεια Αθήνα, μια γνωστή δημοσιογράφος της ραδιοτηλεόρασης ανάρτησε στο προφίλ της στο facebook το παρακάτω μήνυμα: «Ψάχνω μεταφορική εταιρεία για μετακόμιση, αλλά δεν βρίσκω τίποτα. Θα εκτιμούσα οποιαδήποτε βοήθεια». Σε λιγότερο από τρία λεπτά η ανάρτηση είχε γεμίσει με σχόλια από «φίλους» οι οποίοι παρέθεταν ονόματα και τηλέφωνα μεταφορικών εταιρειών. Λίγο αργότερα η δημοσιογράφος είχε «κλείσει» μεταφορική για τη μετακόμισή της και, με νέα ανάρτηση, ευχαριστούσε όσους τη βοήθησαν.

Μάχη γιγάντων


Πολλά κοινωνικά δίκτυα λανσαρίστηκαν τα τελευταία χρόνια στο Διαδίκτυο. Αν το όνομα MySpace αποτελεί μακρινό παρελθόν κι αν το Bebo δεν λέει απολύτως τίποτε στους πολλούς, είναι διότι μόνο δύο ιστότοποι κατάφεραν να κυριαρχήσουν και να μετατραπούν σε κοινωνικά φαινόμενα μέσα σε ελάχιστα χρόνια: το facebook και το twitter.

Ο πληθυσμός του πρώτου (750 εκατ.) ισοδυναμεί με 62 Ελλάδες, ενώ τα μέλη του δεύτερου (100 εκατ.) πλησιάζουν αριθμητικά τον πληθυσμό του Μεξικού. Εσχάτως η Google έριξε στη μάχη της κοινωνικής δικτύωσης το Google+, αλλά είναι ακόμη πολύ νωρίς για να μιλήσει κανείς για ισοδύναμο παίκτη.

Το facebook είναι σήμερα ο αδιαφιλονίκητος βασιλιάς της κοινωνικής δικτύωσης. Οχι όμως και ο πιο εκλεπτυσμένος. Το twitter, το οποίο αποκαλείται από ορισμένους το δίκτυο των ελίτ, έχει εξελιχθεί σε βασικό μέσο διαδικτυακής πληροφόρησης, αφήνοντας στο facebook έναν πιο κοσμικό ρόλο. Ολα όμως εξαρτώνται από τη χρήση που κάνει το κάθε μέλος τους. Αμφότερα προσφέρονται τόσο για σοβαρή συζήτηση όσο και για χαβαλέ. Είναι κυριολεκτικά στο χέρι του κάθε χρήστη τι από τα δύο θα επιλέξει.

Οι φυλές των χρηστών

 Facebook

- Ο «ρεπόρτερ». Αυτός που κάνει συνεχείς ενημερώσεις στο προφίλ του για ό,τι «παίζει» γύρω του
- Ο «κλαψιάρης». Εκείνος που παραπονιέται αδιάκοπα και διαμαρτύρεται για το παραμικρό
- Ο «πάτερ φαμίλιας». Αυτός που κάνει αναρτήσεις με θέμα τα παιδιά του, παινεύοντάς τα διαρκώς
- Ο «κλακαδόρος». Όποιος κάνει «Like» σε πάρα πολλές αναρτήσεις, προφανώς για να γίνει αρεστός
- Ο «συνδικαλιστής». Εκείνος που κοινοποιεί τις πολιτικές του απόψεις (χωρίς πάντα να έχει ερωτηθεί γι’ αυτές)
- Ο «παραμυθατζής». Αυτός που δημοσιεύει ψευδείς πληροφορίες οι οποίες συνθέτουν μια δήθεν «τέλεια» ζωή

 

Twitter

- Ο «νέος». Αυτός που δημιούργησε λογαριασμό από περιέργεια, αλλά ακόμη νιώθει έξω από τα νερά του

- Ο «δημοσιοσχεσίτης». Όποιος πλασάρει τον εαυτό του ή το προϊόν του, κάνοντας στοχευμένες αναρτήσεις

- Ο «κολλημένος». Αυτός που γράφει και διαβάζει tweets ασταμάτητα, ζώντας με τον εφιάλτη της διακοπής ρεύματος

- Ο «παραπονιάρης». Γκρινιάζει για όλα και ενοχλείται με τα πάντα. Συνήθως όμως ενοχλεί και ο ίδιος (τους άλλους)

- Ο «επαγγελματίας». Είναι ειδικός σε κάποιον τομέα και χρησιμοποιεί το twitter για να μιλήσει γι’ αυτά που ξέρει καλύτερα

- Η «αυθεντία». Ο χρήστης που όλοι σέβονται. Έχει κύρος, υπόβαθρο και γνώσεις. Είναι σοβαρός και καθόλου φλύαρος

ΟΙ ΜΟΝΟΜΑΧΟΙ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ

Οι πιο δημοφιλείς σελίδες στο facebook

1. Facebook

2. Texas Hold'em Poker

3. Eminem

4. Rihanna

5. YouTube

6. Lady Gaga

7. Michael Jackson

8. Shakira

9. Family Guy

10. Justin Bieber

Πηγή: allfacebook.com

Οι πιο δημοφιλείς χρήστες του twitter

1. Lady Gaga

2. Justin Bieber

3. Barack Obama

4. Katy Perry

5. Kim Kardashian

6. Britney Spears

7. Shakira

8. Taylor Swift

9. Rihanna

10. Ashton Kutcher

Πηγή: twitaholic.com

Κατηγορίες «φίλων» στο facebook

22% συμμαθητές

12% συγγενείς

10% συνάδελφοι

9% συμφοιτητές

8% μέλη οικογένειας

7% μέλη οργανώσεων

3% άγνωστοι

2% γείτονες

27% απροσδιόριστο

Πηγή: Pew Research Center

Κατηγορίες μηνυμάτων στο twitter

40% Άσκοπη φλυαρία

37% Συζητήσεις

9% Αναπαραγωγή μηνυμάτων

6% Αυτοπροβολή

4% Spam

4% Ειδήσεις

 

Πηγή: Pear Analytics

 

 

Χαρακτηριστικά	Facebook	Twitter
Ίδρυση	Φεβρουάριος 2004	Ιούλιος 2006
Χρήστες	Συνολικά: 750 εκατομμύρια Ελλάδα: 3.488.000	Συνολικά: 100 εκατομμύρια Ελλάδα: Δεν υπάρχουν στοιχεία
Έσοδα	2 δισ. δολάρια (2010)	140 εκατομμύρια (2010)
Εργαζόμενοι	2.000	6
Στατιστικά	50% των χρηστών συνδέεται κάθε ημέρα. 700 δισ. λεπτά ξοδεύουν κάθε μήνα οι χρήστες στο σάιτ. 900 εκατ. αναρτημένα αντικείμενα (σελίδες, groups, events). 100 εκατ. φωτογραφίες «ανεβαίνουν» κάθε ημέρα.	350 εκατ. tweets στέλνονται την ημέρα. Ρεκόρ μέχρι σήμερα: 6.939tweets ανά δευτερόλεπτο (μεσάνυχτα Πρωτοχρονιάς στην Ιαπωνία). 460.000 νέοι λογαριασμοί δημιουργούνται την ημέρα. 1 εκατ. εγκατεστημένες εφαρμογές.
Ομοιότητες	Και τα δύο έχουν στόχο την αλληλεπίδραση των χρηστών τους
Διαφορές	Έχει σχεδίαση που παραπέμπει σε πόρταλ. Απευθύνεται σε όσους ψάχνουν παλιούς γνωστούς ή θέλουν να κάνουν νέους φίλους.	Έχει σχεδίαση που συνδυάζει blog και SMS. Απευθύνεται σε όσους ενδιαφέρονται για ειδήσεις, άμεση ενημέρωση και ανταλλαγή απόψεων.
Αλληλεπίδραση	«Φίλοι». Ο χρήστης δημιουργεί έναν λογαριασμό και καλείται να στείλει ή να δεχθεί «αιτήματα φιλίας» από άλλους χρήστες, με τους οποίους ανταλλάσσει μηνύματα (δημόσια ή ιδιωτικά), μοιράζεται φωτογραφίες και παίζει παιχνίδια.	Followers και followings. Ο χρήστης αναρτά ένα κείμενο έως 140 χαρακτήρες (tweet), το οποίο μοιράζεται με όσους «ακολουθούν» (followers) τον λογαριασμό του. Αντίστοιχα και ο ίδιος «ακολουθεί» (following) άλλους χρήστες.
Κορυφαία στιγμή	Ο Μπαράκ Ομπάμα έγινε στις 20 Απριλίου 2011 ο πρώτος πρόεδρος των ΗΠΑ που παραχώρησε συνέντευξη σε κοινωνικό δίκτυο, απαντώντας σε ερωτήσεις μελών του.	Παγκόσμια αποκλειστικότητα για το twitter: ο Πακιστανός Σοχέιμπ Αθάρ μετέδωσε πρώτος την επιχείρηση εκτέλεσης του Οσάμα μπιν Λάντεν στις 2 Μαΐου 2011.
Χειρότερη στιγμή	Η 43χρονη βρετανίδα Σιμόν Μπακ αυτοκτονεί τα Χριστούγεννα του 2010 από υπερβολική κατανάλωση χαπιών, έχοντας προαναγγείλει την πράξη της στο προφίλ της.	O βρετανός ποδοσφαιριστής Ράιαν Γκιγκς μηνύει το twitter τον Μάιο του 2011 για συκοφαντικά, όπως υποστηρίζει, σχόλια χρηστών του κοινωνικού δικτύου.
Πλεονεκτήματα	Συνδυάζει πλήθος λειτουργιών. Βρείτε φίλους, στείλτε email, κάντε chat, ανταλλάξτε εικόνες και βίντεο. Οι χιλιάδες εφαρμογές, τα «δώρα» και τα παιχνίδια το καθιστούν ένα ψηφιακό λούνα παρκ.	Είναι εύκολο στην πλοήγηση, στην ενημέρωση περιεχομένου και στην αλληλεπίδραση με τους υπόλοιπους χρήστες. Δεν χρειάζεται να είστε συνδεδεμένοι για να λαμβάνετε ενημερώσεις.
Μειονεκτήματα	Είναι πιο περίπλοκο στην πλοήγηση. Απαιτεί περισσότερο χρόνο. Δίνει περιορισμένα δικαιώματα πρόσβασης σε περιεχόμενο τρίτων. Δύσχρηστες ρυθμίσεις απορρήτου θέτουν σε κίνδυνο την ιδιωτικότητα του μη υποψιασμένου χρήστη.	Έχει λιγότερες λειτουργίες. Περιορίζεται σε 140 χαρακτήρες ανά μήνυμα. Δίνει υπερβολική έμφαση στον αριθμό των followers. Χρησιμοποιείται πιο εύκολα για αποστολή περιεχομένου spam. Έχει μικρότερη βάση χρηστών.
Μπλόκο	Οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ έχουν απαγορεύσει στις κόρες του Μπαράκ Ομπάμα να δημιουργήσουν λογαριασμό.	Οι διοικήσεις ποδοσφαιρικών ομάδων, όπως ο Παναθηναϊκός, έχουν απαγορεύσει στους παίκτες τους να δημιουργήσουν λογαριασμό.
Αλληλεγγύη	4,5 εκατ. ενημερώσεις προφίλ στις 11 Μαρτίου 2011, ημέρα που η Ιαπωνία επλήγη από τσουνάμι και σεισμό.	1.200 tweets ανά λεπτό μόνο στο Τόκιο στις 11 Μαρτίου 2011, 60 λεπτά μετά το σεισμό στην Ιαπωνία.
Αρχηγοί	Μπαράκ Ομπάμα: 23.326.000 φίλους Γιώργος Παπανδρέου: 45.900 φίλους	Μπαράκ Ομπάμα: 10.305.000 followers Γιώργος Παπανδρέου: 13.290 followers
Γιατί να γίνω μέλος	Αποτελεί τον ιδανικό τόπο γνωριμιών, επικοινωνίας με τον κοινωνικό σας κύκλο, αλλά και επανασύνδεσης με άτομα από το παρελθόν. Παρέχει ενιαίες εφαρμογές επικοινωνίας, αντικαθιστώντας το email και το instant messaging.	Λαμβάνετε άμεσες απαντήσεις σε ό,τι ρωτάτε. Έχετε συνεχή ενημέρωση παντού και πάντα. Είναι ένα επικοινωνιακό «ποτάμι» στο οποίο μπορείτε να βουτήξετε και να ψαρέψετε νέα και απόψεις χρηστών από όλο τον κόσμο.