Καρκινογόνο εξασθενές χρώμιο στο πόσιμο νερό (και εμφιαλωμένο) στην Ελλάδα

Την ύπαρξη του καρκινογόνου για τον άνθρωπο εξασθενούς χρωμίου στο πόσιμο νερό, αλλά ακόμη και σε εμφιαλωμένα ελληνικά, δημοσιοποίησαν με συνέντευξη τύπου οι Οικολόγοι Πράσινοι, επιδιώκοντας- όπως ανέφεραν- να συμβάλλουν στην ουσιαστική προστασία της δημόσιας υγείας στη χώρα μας. Παρουσίασαν  πρόσφατες ενέργειες, έρευνες και πρωτοβουλίες του κόμματος και τα αποτελέσματά τους σχετικά με την ύπαρξη εξασθενούς χρωμίου στο πόσιμο νερό, δικτύου αλλά και εμφιαλωμένου, καθώς και προτάσεις για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των αρμόδιων οργάνων της Πολιτείας για την προστασία της δημόσιας υγείας. Ζήτησαν το υπουργείο Περιβάλλοντος να θεσπίσει επιτρεπόμενο όριο στο πόσιμο νερό.
 
Αναλυτικότερα:

 
Υπογράμμισαν ότι το εξασθενές χρώμιο έχει αναγνωριστεί ως καρκινογόνο για τον άνθρωπο από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, όμως οι περισσότερες χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, εξακολουθούν να μην διαθέτουν ελάχιστο επιτρεπόμενο όριο για το πόσιμο νερό. Ως αποτέλεσμα, η έλλειψη τέτοιου ορίου δημιουργεί ελλιπή έλεγχο του νερού που προορίζεται για ανθρώπινη κατανάλωση, θέτοντας σε κίνδυνο την ανθρώπινη υγεία και παραπλανώντας τους καταναλωτές ως προς την ασφάλεια του νερού που χρησιμοποιούν.
Στη χώρα μας, η επικίνδυνη αυτή ουσία έχει εντοπιστεί στα νερά περιοχών όπως η κοιλάδα του Ασωπού στη Βοιωτία, η Μεσσαπία στην κεντρική Εύβοια και η Νοτιοανατολική Θεσσαλία, αλλά και σε εμφιαλωμένα νερά, στα οποία στρέφονται οι καταναλωτές για περισσότερη ασφάλεια και ποιότητα .

Εμφιαλωμένα νερά

Μετά τη συνέντευξη τύπου και τη δημοσιογραφική απόδοση των ανακοινώσεών τους, οι Οικολόγοι Πράσινοι επανήλθαν με διευκρίνιση  που αφορά στα εμφιαλωμένα νερά, τονίζοντας:
«Λανθασμένα αναφέρθηκε από ορισμένα ΜΜΕ ότι τα εμφιαλωμένα νερά που διερεύνησαν οι Οικολόγοι Πράσινοι και στα δείγματα των οποίων βρέθηκαν υψηλά ποσοστά εξασθενούς χρωμίου, ανήκουν στις εταιρείες Αύρα, Κρίνος και Ζέφυρος. Τα συγκεκριμένα νερά διερευνήθηκαν από την Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας & Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας και, αντιθέτως, δεν εμφάνισαν πρόβλημα.

2. Οι αναλύσεις που έκαναν οι Οικολόγοι Πράσινοι έγιναν από πιστοποιημένο ιδιωτικό εργαστήριο, λόγω της άρνησης του Γενικού Χημείου του Κράτους να κάνει αυτό τον έλεγχο.

3. Στην έρευνα των Οικολόγων Πράσινων οι 3 ετικέτες που εντοπίστηκαν να περιέχουν εξασθενές χρώμιο πάνω από το όριο ανίχνευσης της μεθόδου (1.5 ppb). είχαν συγκεντρώσεις στη γειτονιά των 20 ppb με μέγιστη τιμή τα 22 ppb και όχι 0,11 ppb, όπως, επίσης λανθασμένα, ανέφεραν ορισμένα ΜΜΕ. Τα ονόματα αυτών των εταιριών δεν ανακοινώθηκαν από τους ΟΠ για λόγους επιχειρηματικού απορρήτου, αλλά βρίσκονται στον σχετικό φάκελο που στάλθηκε στον Υπουργό Υγείας.

Νωρίτερα, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου,  ο Νίκος Μάντζαρης, χημικός μηχανικός και σύμβουλος του ευρωβουλευτή των ΟΠ τόνισε:
«Η κατανάλωση εμφιαλωμένου νερού είναι για πολλούς επιλογή αλλά για κάποιους συμπολίτες μας αναγκαιότητα λόγω της ακαταλληλότητας του νερού δημόσιας χρήσης σε διάφορες περιοχές της χώρας. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν περιοχές με πρόβλημα εξασθενούς χρωμίου στο δίκτυο ύδρευσης, όπου οι κάτοικοι για χρόνια κατέφευγαν στο εμφιαλωμένο νερό».
«Οι Οικολόγοι Πράσινοι, θορυβημένοι από τις φήμες που ακούγονταν σχετικά με την παρουσία εξασθενούς χρωμίου σε εμφιαλωμένα νερά αποφασίσαμε να διερευνήσουμε το θέμα πιο συστηματικά. Έχοντας επίγνωση ότι για πρακτικούς λόγους δε θα μπορούσαμε να είμαστε εξαντλητικοί στην έρευνα μας, επιλέξαμε 9 ετικέτες με πρωταρχικό κριτήριο τις πωλήσεις τους. Μετά την άρνηση του Γενικού Χημείου του Κράτους να αναλύσει τα δείγματα (3 ανά ετικέτα) ως προς την παρουσία εξασθενούς χρωμίου, τα στείλαμε σε διαπιστευμένο ιδιωτικό εργαστήριο. Υπήρξαν 3 ετικέτες που είχαν εξασθενές χρώμιο πάνω από το όριο ανίχνευσης της μεθόδου (1.5 ppb). 2 από αυτές μάλιστα είχαν συγκεντρώσεις στη γειτονιά των 20 ppb με μέγιστη τιμή τα 22 ppb. Τα αποτελέσματα αυτά επιβεβαιώθηκαν με δεύτερη σειρά μετρήσεων 1 μήνα αργότερα στις 3 ετικέτες που παρουσίασαν το πρόβλημα, οι οποίες έδειξαν πρακτικά τα ίδια πράγματα».
«Στη συνέχεια κάναμε μια σειρά ενεργειών με στόχο να ενημερώσουμε αλλά και να ενεργοποιήσουμε τους αρμόδιους φορείς. Ο ΕΦΕΤ δεν ασχολείται με μετρήσεις εξασθενούς χρωμίου σε εμφιαλωμένα νερά, το ΓΧΚ αρνείται να μετρήσει εξασθενές χρώμιο σε εμφιαλωμένα νερά για ιδιώτες, λόγω φόρτου εργασίας, οι αρμόδιες διευθύνσεις στις 13 Περιφέρειες της χώρας έδωσαν 13 διαφορετικές απαντήσεις στο αίτημά μας να μας δώσουν τις μετρήσεις που θα έπρεπε να κάνουν στο νερό δημόσιας χρήσης της αρμοδιότητας τους, ενώ καμία απάντηση δεν έλαβαν σε χρονικό διάστημα 3 μηνών στο σχετικό ερώτημα που υπέβαλαν στα αντίστοιχα περιφερειακά συμβούλια, οι περιφερειακοί σύμβουλοι που εκλέχθηκαν με την υποστήριξη των Οικολόγων Πράσινων.Ο πλήρης φάκελος με τις ενέργειές μας αλλά και τα αποτελέσματα των μετρήσεων που κάναμε έχει σταλεί στον Υπουργό Υγείας κ. Λοβέρδο από τις 23 Δεκεμβρίου του 2011. Ως τώρα καμιά απάντηση δεν έχουμε λάβει για το τόσο σημαντικό αυτό ζήτημα».
«Τα αποτελέσματα της έρευνάς μας δείχνουν ότι πρακτικά η πολιτεία επιτρέπει μια κατάσταση όπου συμπολίτες μας καταναλώνουν πιθανόν καθημερινά ή ακόμα και αποκλειστικά νερό με περιεκτικότητα εξασθενούς χρωμίου παραπάνω από 1000 φορές μεγαλύτερη από την τιμή των 0.02 ppb που Αμερικανοί επιστήμονες πρότειναν ως στόχο για την ασφάλεια της ανθρώπινης υγείας (Proposed Health Goal). Τη στιγμή που υπάρχει όριο για την μέγιστη επιτρεπόμενη περιεκτικότητα εξασθενούς χρωμίου στα ποτάμια (3ppb) και στα υγρά απόβλητα βιομηχανιών (30 ppb), δεν υπάρχει τίποτε παρά μόνο το εντελώς ξεπερασμένο όριο των 50 ppb για το νερό ανθρώπινης κατανάλωσης. Κι αυτό όχι για το εξασθενές χρώμιο αλλά για το ολικό χρώμιο».
«Οι Οικολόγοι Πράσινοι θεωρούμε υπερώριμο αλλά και επιτακτικό το αίτημα για θέσπιση ξεχωριστού πανελλαδικού ορίου για το εξασθενές χρώμιο στα επίπεδα του ανιχνεύσιμου, ειδικά όταν γνωρίσαμε από πρώτο χέρι την εντυπωσιακή επίδραση που είχε η θέσπιση ορίου από το μονομελές Πρωτοδικείο Χαλκίδας τον Ιούνιο του 2010 ειδικά στην περιοχή της Μεσσαπίας, αλλάζοντας ουσιαστικά κατά 180 μοίρες τη στάση της πρώην δημοτικής αρχής».

Αναλύοντας τις νομικές πλευρές του ζητήματος, ο νομικός σύμβουλος των Οικολόγων Πράσινων Λευτέρης Παπαγιαννάκης σημείωσε ότι το αίτημα των ΟΠ για την θεσμοθέτηση ορίου για το εξασθενές χρώμιο βασίζεται στην εφαρμογή της αρχής της προφύλαξης, η οποία λαμβάνει υπόψιν της τον ενδεχόμενο κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία από την ύπαρξη εξασθενούς στο πόσιμο νερό. Τα αποτελέσματα επιστημονικών ερευνών και διαπιστώσεων συνηγορούν στο ότι το εξασθενές χρώμιο είναι επικίνδυνο και άρα υπάρχει ανάγκη για όριο, το οποίο θα διασφαλίζει την δημόσια υγεία. Άλλωστε η ελληνική δικαιοσύνη με αποφάσεις της συνηγορεί στην ανάγκη ορίου, αφού το 2010, σε υπόθεση η οποία αφορά στον δήμο Μεσσαπίας, επιβάλει όριο εξασθενούς στο πόσιμο νερό (2 μικρογραμμάρια ανά λίτρο)».