Στηρίζουμε Ελλάδα (και όχι μόνο)

Του Κώστα Γουλιάμου 

Μιλάμε πλέον για πρωτοφανείς, μεσαιωνικού τύπου καταστάσεις στην Ελλάδα του 21ου αιώνα. Μιλάμε για οικονομικό και κοινωνικό ολοκαύτωμα. Η ‘Τρόικα’ -μέσω της συγκυβέρνησης του μνημονίου- κατάργησε τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας. Τα συνδικάτα αποδομήθηκαν. Μείωση του Δημοσίου, κλείσιμο του Οργανισμού Εργατικής Εστίας. Καταγράφηκαν μεγάλες μειώσεις μισθών και συντάξεων. Εκρηκτική είναι η αύξηση ανεργίας

ιδιαίτερα στους νέους. Έκλεισαν ΜΜΕ, φτωχοποιήθηκαν ευρύτερα κοινωνικά στρώματα και τάξεις. Η διαβόητη πολιτική συγκλίσεων της Ε.Ε. έγινε πολιτική αποκλίσεων. Είναι τόσο προκλητική η πολιτική του γερμανικού (γαλλικού) διευθυντηρίου που ανάγκασε την περασμένη βδομάδα ακόμα και τον Χανς Βέρνερ Ζιν, τέταρτο σε σημασία οικονομικό παράγοντα της Γερμανίας, να ομολογήσει στην ιστοσελίδα του DerSpiegel: «Αυτή η συμφωνία είναι ανήθικη. 

Τα χρήματα του πακέτου διάσωσης δεν πρόκειται να βοηθήσουν την Ελλάδα, αλλά μόνον τις διεθνείς τράπεζες και τα οικονομικά ιδρύματα στη Νέα Υόρκη, το Λονδίνο και το Παρίσι». Τούτων δοθέντων, αποτελεί θλιβερό φαινόμενο ορισμένοι εγχώριοι κύκλοι ή αναλυτές να εντοπίζουν και, κυρίως, να εξαντλούν τα αίτια της κρίσης της ελληνικής οικονομίας στη ραθυμία των Ελλήνων ή στον αναχρονισμό των δημοσίων λειτουργιών. Σε δημόσιες τοποθετήσεις τους -οι οποίες συνήθως τυγχάνουν έντονης προβολής- ουδέποτε αναφέρονται στις ενδογενείς αιτίες του ελληνικού καπιταλισμού που συμπυκνώνει τις συνέπειες της κρίσης στην Ευρωζώνη. Οι εν λόγω κύκλοι παράλληλα αγνοούν πως τα τελευταία δύο χρόνια πραγματοποιήθηκαν περισσότερες από 20 συναντήσεις των ηγετών Ε.Ε. και του Εurogroup, με ρητορικά ανακοινωθέντα βιωσιμότητας τα οποία, ωστόσο, είχαν διάρκεια ολίγων ημερών. Οι εν λόγω κύκλοι ενώ είναι λαλίστατοι για το φαινόμενο της παρα-οικονομίας, εν τούτοις ποιούν τη νήσσαν για το σαθρό οικοδόμημα της ΟΝΕ που με τη σειρά του δημιούργησε ένα παρα-οικοδόμημα («Μνημόνια», «Σύμφωνο ευρώ» κ.ά.), θέτοντας λαούς, μισθωτούς και εργαζόμενους σε διαχρονικό δημοσιονομικό κάτεργο. Είναι προφανές πως ο Νότος μετατρέπεται σε προτεκτοράτο του γερμανικού imperium. Όμως οι εν λόγω κύκλοι θεωρούν ότι δεν συμβαίνει τίποτα. Ότι αν εκσυγχρονισθεί, φερ’ ειπείν, το κράτος τότε και η κρίση θα παρέλθει. Αυτή η κατά κάποιον τρόπο επιμεριστική λογική, επέχει θέση πολιτικής αφαίρεσης. Θέση εν ολίγοις ισοδύναμη του «μη πολιτικού», αφού αγνοεί τα του κόσμου, τα της ιστορίας και τα της κοινωνίας. Έλεγε χαρακτηριστικά ο Luigi Ρirandello: «Η τέχνη μου είναι γεμάτη από πικρό οίκτο για όλους εκείνους που εξαπατούν τον εαυτό τους, αλλά τον οίκτο αυτόν αναπόφευκτα ακολουθεί ο αμείλικτος εμπαιγμός της μοίρας, η οποία καταδικάζει τον άνθρωπο στην πλάνη». Εν πάση περιπτώσει, την καθημερινή ανέχεια και εξαθλίωση δεν την βιώνουν μόνο εκατομμύρια Έλληνες αλλά και Ευρωπαίοι πολίτες σε Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Ιρλανδία, Γαλλία, Αγγλία, κ.λπ. Είναι δείγμα και απόδειξη ότι η κρίση δεν αποτελεί αποκλειστικά ελληνικό ζήτημα αλλά κρίση της οικονομίας της αγοράς, κρίση του καπιταλισμού. 

Πρόκειται για μια πραγματικότητα που ουδείς μπορεί να προσπεράσει. Κυρίως αν κανείς συνειδητοποιήσει ότι η μία χώρα μετά την άλλη γονατίζουν από τη φτώχεια που έχει φέρει η οικονομική κρίση. Και όμως, οι εν λόγω νεοφιλελεύθεροι κύκλοι σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς δαιμονοποιούν τους μετανάστες και το ελληνικό μεταναστευτικό ρεύμα προς Κύπρο, γνωρίζοντας λόγου χάρη πως στα σκουπίδια καταλήγουν τα μισά τρόφιμα που παράγονται και διακινούνται στην Ευρώπη, την ώρα που 79 εκατομμύρια πολίτες της Ε.Ε ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, ενώ 16 εκατομμύρια άνθρωποι εξαρτώνται από φιλανθρωπικές οργανώσεις για να εξασφαλίσουν ένα πιάτο φαγητό. Είναι ήδη γνωστό πως τα σούπερ μάρκετ, τα νοικοκυριά, τα εστιατόρια, αλλά και κολοσσοί της διατροφικής αλυσίδας πετάνε κάθε χρόνο στους κάδους απορριμμάτων το 50% των τροφίμων. Υπολογίζεται ότι σε ολόκληρο τον κόσμο 925 εκατομμύρια άνθρωποι υποφέρουν από την πείνα. Σε αυτόν τον πλανήτη τα τρόφιμα που καταλήγουν σε χωματερές ζυγίζουν 1,3 δισεκατομμύριο τόνους, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FΑΟ). Υπό τις περιστάσεις, είναι επείγον να υπογραφεί μια «Συνθήκη των Αθηνών» που θα θέτει την ανάγκη αλλαγής των υφιστάμενων κανόνων νεοφιλελεύθερης πολιτικής, ανοίγοντας έτσι και ουσιαστικά τον δρόμο σε πολιτικές κοινωνικής αλληλεγγύης. Όπως εύστοχα έχει διατυπωθεί, είναι επείγον να απομυθοποιηθεί η ρατσιστική εμμονή περί ελληνικής «ιδιαιτερότητας» που φιλοδοξεί να αναγάγει τον υποτιθέμενο εθνικό χαρακτήρα ενός λαού (τεμπελιά ή κατά βούληση πονηριά) σε πρωταρχική αιτία μιας κρίσης, η οποία στην πραγματικότητα είναι παγκόσμια. Πραγματικά συμφωνούμε με την άποψη ότι αυτό που μετρά σήμερα δεν είναι οι ιδιαιτερότητες, πραγματικές ή φαντασιακές, αλλά τα κοινά: η τύχη ενός λαού που θα επηρεάσει και τους άλλους.