Γερασμένοι νέοι

Του Νίκου Χρυσολωρά

Δεν είμαι σίγουρος πού οφείλεται η ταύτιση του «νέου» και του «καινούργιου» με την πρόοδο. Ισως να είναι απομεινάρι στη συλλογική μας μνήμη από τις ένδοξες εποχές του Διαφωτισμού ή μπορεί πάλι να οφείλεται στο γεγονός ότι οι κοινωνίες μας (συμπεριλαμβανομένης και της ελληνικής) γερνούν και ο λευκός άνθρωπος πεθαίνει. Αυτό για το οποίο είμαι βέβαιος, πάντως, είναι ότι πρόκειται για συλλογική πλάνη τεραστίων διαστάσεων.

Κάθε φορά που ένα πολιτικό κόμμα εκλέγει στα όργανά του «νέους ανθρώπους», τα μέσα...

...ενημέρωσης χειροκροτούν. Το γεγονός ότι οι νέοι αυτοί είναι παιδιά του κομματικού σωλήνα, που έχουν αναδειχθεί με τις ίδιες μεθόδους που αναδείχθηκαν και οι πολιτικοί τους μέντορες, ουδόλως ενδιαφέρει. Νέοι είναι και πολλοί βουλευτές – παιδιά, ανίψια ή προστατευόμενοι γηραιότερων πολιτικών. Συνήθως, η παρουσία τους στα βουλευτικά έδρανα δεν αποτελεί αναγνώριση για τις προσωπικές τους επιτυχίες ή επιβράβευση για την προσφορά τους στις τοπικές κοινωνίες, αλλά βιολογική αναπαραγωγή πελατειακών δικτύων νομής της εξουσίας. Κι όμως, επευφημούμε κάθε φορά την «ανανέωση» της Βουλής.

Νέος είναι και ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, όμως αδυνατώ να εντοπίσω φρέσκες και καινοτόμες ιδέες στον πολιτικό του λόγο. Από τη διαχείριση των απορριμμάτων μέχρι το εκπαιδευτικό σύστημα και την προστασία συντεχνιακών προνομίων, ελάχιστες από τις προτάσεις του δεν θα μπορούσαν να μην έχουν διατυπωθεί από έναν αντιδραστικό ιεράρχη ή έναν πολιτευτή παλαιάς κοπής.

Νέοι είναι βέβαια και οι ακτιβιστές φασίστες που μαγαρίζουν την πατρίδα πιάνοντάς τη στο στόμα τους και οι οποίοι καταγγέλλουν τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης όταν δεν φωτογραφίζονται ή δεν κάνουν δηλώσεις σε αυτά. Το «νεανικό» τους κίνημα έχει όραμα να εισαγάγει θαλάμους αερίων από τη Γερμανία της δεκαετίας του 1940, όπως μας διαβεβαίωσε πρόσφατα από τηλεοράσεως ένας εκ των υποψηφίων βουλευτών του.

Ανάλογη αποθέωση με τη βιολογική νεότητα γνωρίζουν και τα «νέα μέσα» του Διαδικτύου. Τι κι αν στο κίνημα των Αγανακτισμένων, που ξεκίνησε από το Facebook, επωάστηκε το αυγό του φιδιού και νομιμοποιήθηκε ο αντιδραστικός λόγος των εχθρών του δημοκρατικού πολιτεύματος; Τι κι αν το μοναδικό «φρέσκο» στοιχείο που εντόπιζε κανείς στις ανακοινώσεις του κ. Καμμένου, ο οποίος επίσης ξεκίνησε τη «νέα» του πορεία από το Facebook, ήταν η ρήξη με την ελληνική ορθογραφία; Σημασία για ορισμένους εξ ημών δεν είχε το μήνυμα, αλλά το μέσο.

Παρακολουθώντας επίσης κανείς τι κινείται στο Twitter και την ελληνική «μπλογκόσφαιρα», διαπιστώνει ότι πράγματι υπάρχουν διαμάντια στον κυβερνοχώρο, αλλά βρίσκονται κρυμμένα κάτω από βόθρους. Επομένως, ο υπερπληθωρισμός νέων μέσων από μόνος του δεν αρκεί για να αναβαθμίσει την ποιότητα της ενημέρωσης. Ίσα ίσα, τα νέα μέσα κάνουν την ενημέρωση πιο πολύπλοκη διαδικασία, ακριβώς όπως το «νέο» και καινοτόμο σύστημα «τσεκ-ιν» στα αεροδρόμια είναι πιο περίπλοκο από το παλιό και μάλλον μας δυσκολεύει τη ζωή παρά μας διευκολύνει. Ακόμη και σήμερα, όσοι άνθρωποι έχουν πραγματικές δουλειές και επομένως δεν διαθέτουν τον χρόνο να «σερφάρουν» όλη μέρα, καταφεύγουν σε «πυλωρούς» δημοσιογράφους, οι οποίοι κάνουν τη διαλογή ανάμεσα στους ψύλλους και τ’ άχυρα του διαδικτυακού στάβλου.

Σημαίνουν όλα αυτά ότι μπορούμε να αγνοήσουμε τις νέες τεχνολογίες ή ότι δεν πρέπει να ανανεώνεται με «νέο αίμα» η πολιτική ζωή; Όχι βέβαια! Όμως επιτέλους, ας σταματήσει αυτή η ψύχωση με το καινούργιο. Όσες ενέσεις μπότοξ και να κάνουμε στις ιδέες του Απόστολου Κακλαμάνη, γερασμένες θα παραμείνουν. Κι αν ο Χίτλερ έπαιρνε αναβολικά για να φουσκώσει κι έκανε αποτρίχωση με λέιζερ για να ομορφύνει, πάλι τέρας θα ήταν. Πίσω από τα λαμπερά χαμόγελα των φωτογραφήσεων, τα εντυπωσιακά γραφικά των μοδάτων «ενημερωτικών» σάιτ και τις απαστράπτουσες οθόνες των έξυπνων κινητών βρίσκεται συνήθως το φρικτό πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι, δηλαδή το πραγματικό πρόσωπο της ελληνικής πολιτικής κουλτούρας.

*Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην Καθημερινή στις 13 Μαρτίου του 2013.