Αργοσβήνει η μεσαία τάξη στην Ελλάδα

Σχεδόν οι μισές ελληνικές οικογένειες θέλουν να μεταναστεύσουν, μία στις τρεις έχει τουλάχιστον ένα άτομο στην ανεργία και σχεδόν μία στις έξι δηλώνει ότι τα εισοδήματά της δεν επαρκούν για να καλύψουν ούτε τις βασικές ανάγκες της.

Πρόκειται για τα κυριότερα ευρήματα της ετήσιας έρευνας της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας (ΓΣΕΒΕΕ) αναφορικά με την οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών. Αποκαλύπτει τα αποτελέσματα της βίαιης εσωτερικής υποτίμησης που επήλθε από τον συνδυασμό της υπερφορολόγησης και της απότομης μείωσης των μισθών.

Τα ευρήματα
Αλλο ένα εξίσου σημαντικό στοιχείο της δημοσκόπησης που έκανε η εταιρεία Marc για λογαριασμό του Ινστιτούτου Μικρών Επιχειρήσεων (ΙΜΕ) της ΓΣΕΒΕΕ είναι η σύνθλιψη της μεσαίας τάξης στην Ελλάδα. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 75,3% των νοικοκυριών παρουσίασε μείωση των εισοδημάτων του το 2016 σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, με σαφέστατη την τάση της ανισότητας υπέρ των ανώτερων εισοδηματικών κατηγοριών.

Το 11,1% του πληθυσμού με ετήσιο εισόδημα άνω των 30.000 ευρώ δήλωσε αύξηση. Επιπλέον, μόλις το 1,5% των νοικοκυριών καταφέρνει και αποταμιεύει.

Ποια είναι όμως η κατάσταση των νοικοκυριών που ωθεί το 42% (1.806.000 οικογένειες) ή το 67,7% των νέων ηλικίας 18-35 ετών να εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο να μεταναστεύσει στο εξωτερικό αν βρει τις κατάλληλες προϋποθέσεις εργασίας;

? Περισσότερες από μία στις τρεις οικογένειες (37%) δηλώνουν ότι διαβιώνουν με ετήσιο οικογενειακό εισόδημα που βρίσκεται στην κατώτερη κλίμακα μέχρι 10.000 ευρώ. Μάλιστα αυτό το ποσοστό είναι οριακά αυξημένο σε σχέση με το 36,3% του 2015.

Η εξαφάνιση της μεσαίας τάξης προκύπτει και από τα ακόλουθα στοιχεία: Το 35,6% δηλώνει πως το ετήσιο εισόδημά του το 2016 ήταν από 10.001 έως 18.000 ευρώ, ενώ το 2015 το αντίστοιχο ποσοστό ήταν υψηλότερο (36,1%). Μόλις το 12,8% απάντησε πως οι ετήσιες απολαβές του ήταν ανάμεσα στην κλίμακα των 18.001 και 25.000 ευρώ, το 5,4% είχε εισόδημα μεταξύ των 25.001 και 30.000 ευρώ, το 2,3% από 30.001 έως 40.000 ευρώ και το 1,3% άνω των 40.000 ευρώ.

• Η εκτεταμένη εισοδηματική επισφάλεια, και είναι ενδεικτικό το εύρημα της έρευνας που αναδεικνύει ότι στο ενδεχόμενο μιας έκτακτης ανάγκης πληρωμής 500 ευρώ, το 15,8% δηλώνει ότι δεν θα μπορούσε να την πραγματοποιήσει. Το 51,4% των νοικοκυριών θα κάλυπτε αυτή τη δαπάνη με μεγάλη δυσκολία.

• Το 32,6% των νοικοκυριών, δηλαδή σχεδόν 1,1 εκατομμύριο οικογένειες, έχει στην οικογένεια τουλάχιστον ένα άτομο σε ανεργία. Το ποσοστό της μακροχρόνιας ανεργίας ανέρχεται στο 73,3% του συνολικού αριθμού των ανέργων. Από το σύνολο των τελευταίων μόνο το 9,5% λαμβάνει επίδομα ανεργίας.

• Περισσότερα από ένα στα πέντε νοικοκυριά έχουν ένα μέλος στην οικογένεια που εργάζεται για λιγότερα χρήματα από τον επίσημα καθορισμένο κατώτατο μισθό των 586 ευρώ (490 ευρώ καθαρή αμοιβή).

• Μόλις το 9% των οικογενειών δηλώνει εισοδήματα από επιχειρηματική δραστηριότητα ως κύρια πηγή εισοδήματος, ενώ σταθερά υψηλό (49,2%) είναι το τμήμα εκείνο των νοικοκυριών που δηλώνει τη σύνταξη κάποιου μέλους ως το κυριότερο έσοδο.

ΟΙ ΠΕΡΙΚΟΠΕΣ ΤΩΝ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΩΝ 
Δεν πάνε στον γιατρό και καθυστερούν τις επισκευές

Ούτε τον γιατρό δεν τολμούν να επισκεφθούν τα μισά νοικοκυριά λόγω της καταβαράθρωσης των εισοδημάτων, ενώ περισσότερες από μία στις τρεις οικογένειες δεν θα μπορέσουν να ανταποκριθούν φέτος στις δανειακές και φορολογικές τους υποχρεώσεις.

Η έρευνα του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ αποκαλύπτει και το μέγεθος της αναγκαστικής περικοπής δαπανών στην οποία ωθούνται τα νοικοκυριά λόγω της μείωσης των εισοδημάτων τους.

Ετσι, περισσότερα από τα μισά καθυστέρησαν να λάβουν ιατρικές συμβουλές και θεραπείας, λόγω οικονομικής αδυναμίας, ενώ διευρύνθηκε ο αριθμός των οικογενειών που δήλωσαν ότι αύξησαν την ιδιωτική δαπάνη για την υγειονομική και φαρμακευτική περίθαλψη καθώς και για την εκπαίδευση και τους λογαριασμούς κοινής ωφέλειας.

Πέραν αυτών, ένα στα τρία νοικοκυριά έχει καθυστερήσει να επισκευάσει ηλεκτρική οικιακή συσκευή, ενώ αντίστοιχο, το 35%, τρενάρει... το σέρβις του αυτοκινήτου.

Οι οικογένειες δεν μπορούν επίσης να αντεπεξέλθουν και σε άλλες οικονομικές υποχρεώσεις τους. Ετσι το 21,3% έχει ληξιπρόθεσμες οφειλές στην Εφορία, ενώ το 34% δηλώνει ότι το 2017 δεν θα μπορέσει να ανταποκριθεί στις φορολογικές υποχρεώσεις.

Το 27,3% των νοικοκυριών με δάνειο έχει υπερήμερες δόσεις. Το πρόβλημα είναι εντονότερο στις φτωχότερες και μονομελείς οικογένειες, με το ποσοστό να ξεπερνά το 40%. Μάλιστα, το 15,1% των νοικοκυριών με ιδιόκτητο ακίνητο δηλώνει ότι αδυνατεί να πληρώσει τους φόρους για τα ακίνητα που διαθέτει (ΕΝΦΙΑ). Είναι χαρακτηριστικό ότι το 24,7% των ιδιοκτητών είναι διπλά υπόχρεοι για το ακίνητό τους: παράλληλα με την καταβολή ΕΝΦΙΑ πρέπει να καταβάλουν και τις δόσεις του στεγαστικού δανείου.

Αλλά και για φέτος η κατάσταση θα είναι δύσκολη. Το 34,5% εκτιμά ότι δεν θα είναι συνεπές στις δανειακές του υποχρεώσεις.

Οι ρυθμίσεις
Από τα στοιχεία της έρευνας προκύπτει ότι οι τράπεζες έχουν προχωρήσει σε ρυθμίσεις στο 40% των στεγαστικών δανείων. Ωστόσο, ένα στα τέσσερα (24,3%) νοικοκυριά εκφράζει φόβο ότι θα χάσει το σπίτι του εξαιτίας τόσο των συσσωρευμένων υποχρεώσεων όσο και των επιπρόσθετων επιβαρύνσεων (δανειακών, φορολογικών και άλλων). Συνεχίζεται η πτωτική πορεία της εγχώριας ζήτησης, καθώς σχεδόν στο σύνολο των αγαθών και υπηρεσιών σημειώνεται αρνητικό ισοζύγιο.

Σχετικά με τις τάσεις κατανάλωσης, μεγάλο τμήμα του πληθυσμού σημείωσε περικοπές στις δαπάνες ένδυσης-υπόδησης (53%), στις εξόδους (48,2%) και στα είδη διατροφής (40,2%), ένδειξη στροφής στην κατανάλωση χαμηλότερης ποιότητας αγαθών.

ΤΟ 46% ΠΛΗΡΩΝΕΙ ΜΕ ΠΛΑΣΤΙΚΟ ΧΡΗΜΑ

Αξιοσημείωτη είναι η προσαρμογή των ελληνικών νοικοκυριών στη νέα ψηφιακή εποχή και τα capital controls. Περίπου τα μισά νοικοκυριά χρησιμοποιούν πλαστικό χρήμα και e-banking για αγορά αγαθών και πληρωμή λογαριασμών, αλλά παραμένει ένα 46% που προτιμά να πληρώνει μόνο με μετρητά.

ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΟΛΩΝΑΣ

Aπο: έθνος.gr