 |
| Work-Home. |
Η ύπαρξη του θεσμού της δουλείας.
Έχουν
γραφτεί πάμπολλα άρθρα και βιβλία παγκοσμίως με θέμα την εκμετάλλευση
του ανθρώπου από τον άνθρωπο που στην πλειοψηφία τους ανάγουν την έναρξη
του επαίσχυντου θεσμού της δουλείας στην αρχαία Ελλάδα, παρ’ ότι ως
θεσμός προϋπήρχε σε όλους τούς αρχαίους πολιτισμούς τού κόσμου,
συμπεριλαμβανομένου τού Κινεζικού, τού Ιαπωνικού, τού Πολυνησιακού, τού ινδικού, των λαών της Αφρικής και τής Νότιας Αμερικής όπως και πολλών λαών τής Ευρώπης, περιλαμβανομένου τού ελληνικού και τού ρωμαϊκού.
Θα πρέπει να διευκρινιστεί εξ αρχής, πως η ύπαρξη του θεσμού της δουλείας στον αρχαιοελληνικό κόσμο δεν αμφισβητείται. Είναι γνωστό ότι οι αρχαίες κοινωνίες υπήρξαν δουλοκτητικές. Ο νικημένος εχθρός γίνονταν δούλος του νικητή και παρέμενε στην υπηρεσία του, εκτός εάν οι συγγενείς του τον απελευθέρωναν καταβάλλοντας λύτρα. Δίνεται ιδιαίτερη έμφαση όμως συχνά στη δουλεία στην Αρχαία Ελλάδα, όχι επειδή ήταν σκληρότερη, αλλά επειδή η διεθνής κοινότητα και πολλοί Έλληνες θεωρούν αυτονόητο ότι μια χώρα που διέθετε ανεπτυγμένο πολιτισμό και γέννησε τη δημοκρατία, δεν θα έπρεπε να ανέχεται τη δουλεία.
Όμως εμείς δεν θα ασχοληθούμε με τη δουλεία αλλά θα ασχοληθούμε με τη δουλειά(εργασία) ,το ρόλο της στην σύγχρονη καπιταλιστική εποχή και κυρίως στη δουλειά ως κοινωνικό θεσμό. Ο όρος θεσμός έχει διάφορες έννοιες και χρησιμοποιείται ευρέως στην κοινωνική επιστημονική ανάλυση ,αλλά συχνά χωρίς να δίνεται ο ακριβής ορισμός της.
Υπάρχουν κυρίως δύο χρήσεις του όρου.
Πρώτον ,ο όρος θεσμός παραπέμπει σε οργανισμούς όπως οι φυλακές ή τα ψυχιατρικά νοσοκομεία ,που περιλαμβάνουν ανθρώπους ,συχνά παρά τη θέλησή τους. Με αυτή την έννοια ,ο όρος θεσμός ταυτίζεται με τον όρο ίδρυμα ,καθώς αναφέρεται σ’ένα συγκεκριμένο τόπο –στο κτήριο και την τοποθεσία – και ενδέχεται να έχει είτε θετικές είτε αρνητικές συνδηλώσεις για σας ,ανάλογα με τις εντυπώσεις ή τις εμπειρίες σας από τέτοιου είδους ιδρύματα .
Δεύτερον ,ο όρος θεσμός σημαίνει οποιοδήποτε οργανωμένο στοιχείο μιας κοινωνίας. Έτσι έχουμε τον κοινωνιολογικό ορισμό για τους θεσμούς που αναφέρεται στις συνεχώς επαναλαμβανόμενες μορφές δραστηριότητας ή τις κοινωνικές πρακτικές που εμφανίζονται με κανονικότητα και έχουν μεγάλη σημασία για την κοινωνική δομή, και επιδοκιμάζονται και υποστηρίζονται από κοινωνικές νόρμες. (Abercrombie,1994).
Οι θεσμοί με αυτή την έννοια περιλαμβάνουν την οικογένεια ,το γάμο ,τους νόμους και το κράτος.Οι θεσμοί ,που συχνά αναφέρονται και ως “κοινωνικοί θεσμοί “περιλαμβάνουν μορφές δραστηριότητας υψηλότερου επιπέδου και ενσωματώνουν ποικίλους ρόλους. Οι θεσμοί ,σύμφωνα με αυτή την οπτική ,δημιουργούνται μέσω της διαδικασίας θεσμοποίησης και είναι απλώς μορφές συμπεριφοράς που συνεχίζουν να υφίστανται και αποκρυσταλλώνονται στο πέρασμα του χρόνου και με τις οποίες οι άνθρωποι συνδέονται ως αποτέλεσμα του ρόλου τους στη διαμόρφωση της ταυτότητας ή λόγω επένδυσης ενέργειας ή κοινωνικών συμφερόντων.(Wallis ,1985)
Η εργασία είναι κατηγορία δραστηριότητας που παίρνει πλήθος μορφές και ενσωματώνεται σε μεγάλο εύρος θεσμικών προτύπων στις ανθρώπινες κοινωνίες και την ανθρώπινη ιστορία. Για παράδειγμα ,στις σύγχρονες κοινωνίες βλέπουμε εργασιακές δραστηριότητες να ενσωματώνονται στους θεσμούς του καπιταλισμού. Σε αυτό το θεσμικό πρότυπο ,το κίνητρο του κέρδους ,ο ανταγωνισμός και οι σχέσεις αγορών παίζουν βασικό ρόλο στην οργάνωση των εργασιακών δραστηριοτήτων. Επίσης κεντρική θέση κατέχει ένας άλλος θεσμός ,της απασχόλησης ,οι υπάλληλοι που πουλούν και πλέον ξεπουλούν την ικανότητα τους για εργασία στους εργοδότες ,με αντάλλαγμα μισθό ή αμοιβή. Αυτό συμβαίνει κυρίως σε γραφειοκρατικούς εργασιακούς οργανισμούς που αποτελούν από μόνοι τους βασικό θεσμό των σύγχρονων καπιταλιστικών κοινωνιών. Οι γραφειοκρατίες χρησιμοποιούν μια δομή ελέγχου που βασίζεται στην ιεραρχία των θέσεων τις οποίες κατέχουν άτομα με την κατάλληλη εμπειρία.
Όλα αυτά στηρίζονται από τη σύγχρονη ηθική της εργασίας ,ένα θεσμικά υποστηριζόμενο σύνολο αξιών και αντιλήψεων που θεωρεί την έντονη αφοσίωση των ατόμων στην εργασία κεντρικό παράγοντα για τη στοιχειώδη κοινωνική τους αξία και για την έννοια της προσωπικής τους αξίας.
Τα θεσμικά πρότυπα δημιουργούνται από ανθρώπους ,ωστόσο και τα ίδια συμβάλλουν στη διαμόρφωση της ταυτότητας και των δραστηριοτήτων όσων εμπλέκονται σε αυτά. Οι θεσμοί του καπιταλισμού ,της απασχόλησης ,της γραφειοκρατίας και της ηθικής της εργασίας παίζουν σημαντικό ρόλο στην εμπειρία ,τη βιογραφία ,την πορεία ζωής και την κοινωνική ταυτότητα του ατόμου.
Ο όρος Θεσμός προέρχεται από το ρήμα τίθημι. Αυτό που έχει τεθεί,και ισχύει ως δίκαιο.
Φέρεται με κύρια σημασία ως κανόνας Δικαίου, Νόμος. Επίσης φέρεται και ως σύστημα το οποίο δημιουργεί ηθική και νομική κατάσταση π.χ. ο θεσμός της οικογένειας. Στο πληθυντικό φέρεται ως σύνολο θεμελιωδών καταστάσεων νόμου π.χ. Οι πολιτικοί θεσμοί, τα κοινοβουλευτικά θέσμια, οι εκκλησιαστικοί θεσμοί.
Σε μια κοινωνία υπάρχουν τυπικοί και άτυποι θεσμοί, οι πρώτοι είναι το σύνολο των γραμμένων κανόνων, νόμων κτλ ενώ οι δεύτεροι είναι άγραφοι κανόνες συμπεριφοράς.
Η αλληλεπίδραση των δύο είναι ένα σημαντικό ζήτημα στις κοινωνικές επιστήμες.
χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία από το βιβλίο Ταυτότητες ,ομάδες και κοινωνικά ζητήματα της Margaret wetherell ,καθώς και το βικιπαιδεία, και το πάρε-δώσε.
συμπεριλαμβανομένου τού Κινεζικού, τού Ιαπωνικού, τού Πολυνησιακού, τού ινδικού, των λαών της Αφρικής και τής Νότιας Αμερικής όπως και πολλών λαών τής Ευρώπης, περιλαμβανομένου τού ελληνικού και τού ρωμαϊκού.
Θα πρέπει να διευκρινιστεί εξ αρχής, πως η ύπαρξη του θεσμού της δουλείας στον αρχαιοελληνικό κόσμο δεν αμφισβητείται. Είναι γνωστό ότι οι αρχαίες κοινωνίες υπήρξαν δουλοκτητικές. Ο νικημένος εχθρός γίνονταν δούλος του νικητή και παρέμενε στην υπηρεσία του, εκτός εάν οι συγγενείς του τον απελευθέρωναν καταβάλλοντας λύτρα. Δίνεται ιδιαίτερη έμφαση όμως συχνά στη δουλεία στην Αρχαία Ελλάδα, όχι επειδή ήταν σκληρότερη, αλλά επειδή η διεθνής κοινότητα και πολλοί Έλληνες θεωρούν αυτονόητο ότι μια χώρα που διέθετε ανεπτυγμένο πολιτισμό και γέννησε τη δημοκρατία, δεν θα έπρεπε να ανέχεται τη δουλεία.
Όμως εμείς δεν θα ασχοληθούμε με τη δουλεία αλλά θα ασχοληθούμε με τη δουλειά(εργασία) ,το ρόλο της στην σύγχρονη καπιταλιστική εποχή και κυρίως στη δουλειά ως κοινωνικό θεσμό. Ο όρος θεσμός έχει διάφορες έννοιες και χρησιμοποιείται ευρέως στην κοινωνική επιστημονική ανάλυση ,αλλά συχνά χωρίς να δίνεται ο ακριβής ορισμός της.
Υπάρχουν κυρίως δύο χρήσεις του όρου.
Πρώτον ,ο όρος θεσμός παραπέμπει σε οργανισμούς όπως οι φυλακές ή τα ψυχιατρικά νοσοκομεία ,που περιλαμβάνουν ανθρώπους ,συχνά παρά τη θέλησή τους. Με αυτή την έννοια ,ο όρος θεσμός ταυτίζεται με τον όρο ίδρυμα ,καθώς αναφέρεται σ’ένα συγκεκριμένο τόπο –στο κτήριο και την τοποθεσία – και ενδέχεται να έχει είτε θετικές είτε αρνητικές συνδηλώσεις για σας ,ανάλογα με τις εντυπώσεις ή τις εμπειρίες σας από τέτοιου είδους ιδρύματα .
Δεύτερον ,ο όρος θεσμός σημαίνει οποιοδήποτε οργανωμένο στοιχείο μιας κοινωνίας. Έτσι έχουμε τον κοινωνιολογικό ορισμό για τους θεσμούς που αναφέρεται στις συνεχώς επαναλαμβανόμενες μορφές δραστηριότητας ή τις κοινωνικές πρακτικές που εμφανίζονται με κανονικότητα και έχουν μεγάλη σημασία για την κοινωνική δομή, και επιδοκιμάζονται και υποστηρίζονται από κοινωνικές νόρμες. (Abercrombie,1994).
Οι θεσμοί με αυτή την έννοια περιλαμβάνουν την οικογένεια ,το γάμο ,τους νόμους και το κράτος.Οι θεσμοί ,που συχνά αναφέρονται και ως “κοινωνικοί θεσμοί “περιλαμβάνουν μορφές δραστηριότητας υψηλότερου επιπέδου και ενσωματώνουν ποικίλους ρόλους. Οι θεσμοί ,σύμφωνα με αυτή την οπτική ,δημιουργούνται μέσω της διαδικασίας θεσμοποίησης και είναι απλώς μορφές συμπεριφοράς που συνεχίζουν να υφίστανται και αποκρυσταλλώνονται στο πέρασμα του χρόνου και με τις οποίες οι άνθρωποι συνδέονται ως αποτέλεσμα του ρόλου τους στη διαμόρφωση της ταυτότητας ή λόγω επένδυσης ενέργειας ή κοινωνικών συμφερόντων.(Wallis ,1985)
Η εργασία είναι πολύ μεγάλη κατηγορία για να θεωρείται από μόνη της θεσμός.
Η εργασία είναι κατηγορία δραστηριότητας που παίρνει πλήθος μορφές και ενσωματώνεται σε μεγάλο εύρος θεσμικών προτύπων στις ανθρώπινες κοινωνίες και την ανθρώπινη ιστορία. Για παράδειγμα ,στις σύγχρονες κοινωνίες βλέπουμε εργασιακές δραστηριότητες να ενσωματώνονται στους θεσμούς του καπιταλισμού. Σε αυτό το θεσμικό πρότυπο ,το κίνητρο του κέρδους ,ο ανταγωνισμός και οι σχέσεις αγορών παίζουν βασικό ρόλο στην οργάνωση των εργασιακών δραστηριοτήτων. Επίσης κεντρική θέση κατέχει ένας άλλος θεσμός ,της απασχόλησης ,οι υπάλληλοι που πουλούν και πλέον ξεπουλούν την ικανότητα τους για εργασία στους εργοδότες ,με αντάλλαγμα μισθό ή αμοιβή. Αυτό συμβαίνει κυρίως σε γραφειοκρατικούς εργασιακούς οργανισμούς που αποτελούν από μόνοι τους βασικό θεσμό των σύγχρονων καπιταλιστικών κοινωνιών. Οι γραφειοκρατίες χρησιμοποιούν μια δομή ελέγχου που βασίζεται στην ιεραρχία των θέσεων τις οποίες κατέχουν άτομα με την κατάλληλη εμπειρία.
Όλα αυτά στηρίζονται από τη σύγχρονη ηθική της εργασίας ,ένα θεσμικά υποστηριζόμενο σύνολο αξιών και αντιλήψεων που θεωρεί την έντονη αφοσίωση των ατόμων στην εργασία κεντρικό παράγοντα για τη στοιχειώδη κοινωνική τους αξία και για την έννοια της προσωπικής τους αξίας.
Τα θεσμικά πρότυπα δημιουργούνται από ανθρώπους ,ωστόσο και τα ίδια συμβάλλουν στη διαμόρφωση της ταυτότητας και των δραστηριοτήτων όσων εμπλέκονται σε αυτά. Οι θεσμοί του καπιταλισμού ,της απασχόλησης ,της γραφειοκρατίας και της ηθικής της εργασίας παίζουν σημαντικό ρόλο στην εμπειρία ,τη βιογραφία ,την πορεία ζωής και την κοινωνική ταυτότητα του ατόμου.
Ο όρος Θεσμός προέρχεται από το ρήμα τίθημι. Αυτό που έχει τεθεί,και ισχύει ως δίκαιο.
Φέρεται με κύρια σημασία ως κανόνας Δικαίου, Νόμος. Επίσης φέρεται και ως σύστημα το οποίο δημιουργεί ηθική και νομική κατάσταση π.χ. ο θεσμός της οικογένειας. Στο πληθυντικό φέρεται ως σύνολο θεμελιωδών καταστάσεων νόμου π.χ. Οι πολιτικοί θεσμοί, τα κοινοβουλευτικά θέσμια, οι εκκλησιαστικοί θεσμοί.
Σε μια κοινωνία υπάρχουν τυπικοί και άτυποι θεσμοί, οι πρώτοι είναι το σύνολο των γραμμένων κανόνων, νόμων κτλ ενώ οι δεύτεροι είναι άγραφοι κανόνες συμπεριφοράς.
Η αλληλεπίδραση των δύο είναι ένα σημαντικό ζήτημα στις κοινωνικές επιστήμες.
χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία από το βιβλίο Ταυτότητες ,ομάδες και κοινωνικά ζητήματα της Margaret wetherell ,καθώς και το βικιπαιδεία, και το πάρε-δώσε.
Απο:ramnousia
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου