ΙΟΒΕ: Ύφεση και ανεργία το 2012

Στην τέταρτη 3μηνιαία έκθεσή του για την ελληνική οικονομία, το ΙΟΒΕ θεωρεί δύσκολη την επίτευξη του στόχου για έλλειμμα 9% του ΑΕΠ το 2011, ενώ εκτιμά πως η ύφεση της ελληνικής οικονομίας θα κινηθεί σε επίπεδο τουλάχιστον 5,5% και η ανεργία θα διαμορφωθεί στο 17,3%.


Το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών επισημαίνει πως μόνο με διαρθρωτικές αλλαγές θα υπάρξει ανάταξη και ανάπτυξη, υπογραμμίζοντας πως οι τάσεις στην οικονομική δραστηριότητα και στην πορεία των βασικών συνιστωσών του ΑΕΠ, θα διαμορφωθούν κατά κύριο λόγο από τα δημοσιονομικά μέτρα, την έκβαση των διαπραγματεύσεων για τη σύναψη της νέας δανειακής σύμβασης με την τρόικα και τις εγχώριες πολιτικές εξελίξεις.

Συνεχίζονται οι "πιέσεις" στα εισοδήματα

Τα μέτρα φορολογίας του εισοδήματος - εισφορά κοινωνικής αλληλεγγύης, τέλος επιτηδεύματος, μείωση αφορολόγητου ορίου κ.α.- που άρχισαν το φθινόπωρο του 2011 και θα εκδηλωθεί πλήρως το 2012, οι μειώσεις μισθών στο σύνολο της οικονομίας, η αύξηση της ανεργίας και οι νέες περικοπές στις συντάξεις, θα ασκήσουν σημαντικές πιέσεις στο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών και ακολούθως στις καταναλωτικές δαπάνες τους.

Στο 3% η ύφεση

Η ύφεση στην ελληνική οικονομία το 2012 εκτιμάται ότι θα είναι της τάξης του 3%, ενδεχομένως και υψηλότερη, γεγονός που σημαίνει ότι έστω και με ηπιότερη ένταση, η συνέχιση της ύφεσης θα έχει αντίστοιχες επιπτώσεις στην αγορά εργασίας, με την ανεργία να ανέρχεται στο 18,5%.
Όσον αφορά στον προϋπολογισμό 2012, εκτιμάται ότι οι βασικές μακροοικονομικές υποθέσεις του στην παρούσα φάση είναι αρκετά λογικές και, ως εκ τούτου, το τελικό αποτέλεσμα θα εξαρτηθεί κυρίως από την επιβεβαίωση των δημοσιονομικών μεγεθών για το 2011 και την απόδοση των μέτρων κατά το 2012.
Ρυθμιστικός παράγοντας επίτευξης των δημοσιονομικών μεγεθών που περιλαμβάνονται στον Προϋπολογισμό του 2012 θα είναι ο βαθμός επιβεβαίωσης της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στο "κούρεμα" των ελληνικών ομολόγων (PSI), καθώς προβλέπεται όφελος από την εφαρμογή του μέσω της μείωσης των τόκων για τα ομόλογα που λήγουν εντός του έτους, λαμβάνοντας όμως προηγουμένως υπ’ όψη τους λιγότερους τόκους που θα εισπράξουν τα ασφαλιστικά ταμεία που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους ομόλογα του ελληνικού κράτους.
Πάντως, οι μεταβολές ορισμένων μεγεθών τόσο στην πλευρά των εσόδων όσο και των δαπανών του τακτικού προϋπολογισμού ήδη δημιουργούν ορισμένες αβεβαιότητες.
Σε αυτή παρουσιάζονται και επικαιροποιημένες προβολές για το δημόσιο χρέος, κατ’ αρχάς χωρίς το PSI, προκειμένου να υπάρχει μέτρο σύγκρισης, το οποίο εισάγεται στη συνέχεια, για να ακολουθήσουν σενάρια στη βάση μεγαλύτερης προσπάθειας στο δημοσιονομικό πεδίο, πραγματοποίησης αποκρατικοποιήσεων και ταχύτερης ανάπτυξης της οικονομίας.

Προτάσεις για την αποκατάσταση της ισορροπίας

Το Ίδρυμα  αποδίδει την κρίση στην Ευρωζώνη, στο βασικό πρόβλημα της αρχιτεκτονικής της και προτείνει τέσσερις παρεμβάσεις για την αποκατάσταση της ισορροπίας:
* Η πρώτη είναι η λειτουργία της ΕΚΤ ως ύστατου δανειστή. Με τις συνθήκες που επικρατούν σήμερα, αυτή η λειτουργία δεν θέτει σε κίνδυνο το στόχο του χαμηλού πληθωρισμού.
* Η δεύτερη είναι η έκδοση ευρωομολόγου. Όμως η γερμανική κυβέρνηση δεν θέλει ούτε να αναφέρει τη λέξη αυτή.
* Η τρίτη, και πλέον μακρόχρονη, είναι η σταδιακή δημοσιονομική (και πολιτική) ενοποίηση, με τροποποίηση των συνθηκών και τη δημιουργία ενός Υπουργείου Οικονομικών της Ευρωζώνης, το οποίο θα είναι υπεύθυνο για τη χάραξη δημοσιονομικής πολιτικής σε κάθε χώρα-μέλος καθώς και για την επίβλεψη και έλεγχο του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
* Η τέταρτη αφορά την άρση της "μεροληψίας στασιμότητας" που εμπεριέχεται σε ενιαίες νομισματικές ζώνες: Δηλαδή ότι η προσαρμογή πρέπει να επιτυγχάνεται με μείωση των ελλειμμάτων στα ισοζύγια τρεχουσών συναλλαγών όπου αυτά υπάρχουν, αλλά και με μείωση των αντίστοιχων πλεονασμάτων.