Άνθρωποι, κυβερνήσεις, επανάσταση

Γιατί πεινούν οι άνθρωποι;

Επειδή οι κυβερνήτες συνάζουν όλα τα χρήματα με φόρους.

Γιατί επαναστατούν οι άνθρωποι;

Επειδή οι κυβερνήτες επεμβαίνουν πολύ.

Γιατί αψηφούν οι άνθρωποι το θάνατο;

Επειδή οι κυβερνήτες απαιτούν τόσα πολλά από τη ζωή.

Όταν για να ζήσεις έχεις λιγοστά, ξέρεις πιο καλά τι να κάνεις από το να εκτιμάς πάρα πολύ τη ζωή. Λάο Τσε (6ος αιώνας π.Χ.). Στο παραπάνω κείμενο, ένα κείμενο που γράφτηκε περίπου 2500 χρόνια πριν, ο Λάο Τσε διαπιστώνει κάποια προβλήματα, τα οποία διαχρονικά συνεχίζονται και σήμερα. Προβλήματα που έχουν να κάνουν με την καθημερινότητα του ανθρώπου, τη σχέση του με την πολιτεία και τις λύσεις που προσπαθούν να βρουν ώστε να τα ξεπεράσουν. Οι πολίτες μιας χώρας είναι δυστυχισμένοι, επειδή οι κυβερνήσεις της χώρας τους, γεμίζουν τη ζωή των πολιτών τους με δυστυχία λόγω των δυσβάσταχτων φόρων, άλλοτε δίκαιων, μα τις περισσότερες φορές άδικων. Άδικοι φόροι που οδηγούν στην εξαθλίωση των πολιτών, κυρίως των χαμηλών εισοδημάτων, που έχουν ως πρόσχημα την οικονομική ευμάρεια της χώρας.

 Μια οικονομική ευμάρεια που χάθηκε, όχι διότι έφταιγαν οι πολίτες με τις πράξεις τους, αλλά κυρίως λόγω της κακής διακυβέρνησης και διαχείρισης από πλευράς των κυβερνώντων της χώρας. Το αποτέλεσμα, όμως, το υφίστανται οι πολίτες και όχι οι κυβερνώντες. Όχι, δηλαδή, αυτοί που το δημιούργησαν, αλλά αθώοι πολίτες που είναι υποχείρια των κυβερνήσεων. Και ο λαός ολοένα εξαθλιώνεται∙ και η πολιτεία, το επίσημο δηλαδή κράτος, βοηθάει στην εξαθλίωση του λαού. Τότε ο λαός ξεσηκώνεται, για να διεκδικήσει μια καλύτερη και ποιοτικότερη ζωή.

 Η επανάσταση, λοιπόν, του λαού είναι μια έντονη αντίδραση σε αυτό που πιστεύει ότι τον καταπιέζει. Διεκδικεί μέσω αυτής, την ανατροπή του πολιτικού ή του κοινωνικού καθεστώτος για ένα καλύτερο πολιτικό και κοινωνικό μέλλον. Το αξιοσημείωτο γεγονός, όμως, είναι ότι ο λαός επαναστατεί, επειδή οι κυβερνήσεις τον αναγκάζουν και τον ωθούν σε αυτή την επανάσταση. Αν η κάθε κυβέρνηση, κυβερνούσε για το συμφέρον του λαού, τότε δεν θα υπήρχαν ξεσηκωμοί. Από τη στιγμή, όμως, που η κυβέρνηση έχει οδηγήσει τους πολίτες στο τέλμα, έχουν "πιάσει πάτο", τότε οι ίδιοι αυτό που οφείλουν να πράξουν, είναι να σηκωθούν και να σταθούν στα πόδια τους. Όταν έχουν εξαθλιωθεί, ο θάνατος είναι ευεργεσία για αυτούς και δεν τους νοιάζει, διότι πλέον έχουν χάσει τα πάντα και η ζωή τους δεν αξίζει αν δεν μπορούν να τη ζουν. Οι άνθρωποι αψηφούν το θάνατο, επειδή αγαπούν τη ζωή. Αψηφούν την εξουσία, όταν αυτή τους καταπιέζει τη ζωή.

 Κυρίως, όμως, βρίσκονται αντιμέτωποι με την εξουσία, όταν προσπαθούν να ζήσουν και αυτή-η εξουσία-δεν τους παρέχει, αλλά τους στερεί τις δυνατότητες για μια καλή και αξιοπρεπή ζωή. Η κυβέρνηση με τις πράξεις της-την πολιτική, κοινωνική και οικονομική εφαρμογή του έργου της-οδηγεί τους πολίτες εναντίον της. Τους αναγκάζει να ξεσηκωθούν και ακόμα να επιλέξουν το θάνατο αντί της ζωής. Σύμφωνα με τον Λάο Τσε, δεν φταίνε οι πολίτες όταν ξεσηκώνονται. Δεν φταίνε επειδή διεκδικούν ένα καλύτερο μέλλον. Φταίνε εκείνοι που τους στερούν το μέλλον αυτό και οδηγούν τους πολίτες στην εξαθλίωση.

Οποιαδήποτε ομοιότητα με τη σημερινή πραγματικότητα είναι ή σύμπτωση ή φάρσα. Αν, όμως, υφίσταται η πραγματικότητα αυτή, τότε οι πολίτες πρέπει να επιλέξουν ανάμεσα στη εξαθλίωση της ζωής ή στην προοπτική για μια καλύτερη και ποιοτική ζωή. Διότι η ζωή είναι αγαθό και κανείς δεν έχει δικαίωμα ούτε να το υποβαθμίζει, ούτε να το εξευτελίζει. Στα χέρια των πολιτών επαφίεται στο πώς θέλουν να ζουν: Ελεύθεροι απολαμβάνοντας τη ζωή ή να ζουν χωρίς να χαίρονται πραγματικά τη ζωή; Γιατί η ζωή είναι ζητούμενο και όχι δεδομένο. Είναι προσδοκία και όχι δουλεία.

  Πάνω από όλα, όμως, είναι αγώνας για την ελευθερία και την αλήθεια.

 Ανδρέας Φαρσάρης
 Καθηγητής