Τα «αγκάθια» των ιδιωτικοποιήσεων

Του Βαγγελη Μανδραβελη

Φουλάρει τις μηχανές για τις αποκρατικοποιήσεις το Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ), αλλά η πορεία των αγορών και οι νομικές συμβάσεις που «σέρνουν» οι δημόσιοι προς αποκρατικοποίηση φορείς «πατούν το φρένο» στην υλοποίηση του προγράμματος. Σε ό,τι αφορά τις αγορές, όπως
 
δήλωσε πρόσφατα στην «Κ» ο διευθύνων σύμβουλος του ταμείου Κ. Μητρόπουλος, αυτές είναι που θα κρίνουν αν, εκτός από τους πωλητές, δηλαδή το ταμείο και το ελληνικό Δημόσιο, θα υπάρξουν και αγοραστές. Οι τελευταίοι, καθώς η κρίση στην Ευρωζώνη επιδεινώνεται, δείχνουν ανέτοιμοι να στηρίξουν το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων της χώρας.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο ΟΠΑΠ. Ο τελευταίος, παρόλο που θεωρείται μια από τις πιο κερδοφόρες επιχειρήσεις της χώρας, πρόσφατα δυσκολεύθηκε να προχωρήσει σε δανεισμό ύψους 600 εκατ. ευρώ. Επίσης το ΤΑΙΠΕΔ, ανταποκρινόμενο σε αιτήματα ενδιαφερομένων, όπως του ΟΠΑΠ, αποφάσισε πρόσφατα να δώσει παράταση 15 ημερών στην καταληκτική ημερομηνία υποβολής ενδιαφέροντος για τα κρατικά λαχεία.
Ωστόσο δεν είναι μόνον οι αγορές που, κυρίως με τη μορφή αδυναμίας μόχλευσης, δημιουργούν εμπόδια στην πορεία των αποκρατικοποιήσεων. Οι δημόσιοι προς ιδιωτικοποίηση φορείς σέρνουν μαζί τους μια σειρά νομικών συμβάσεων που εμποδίζουν μια σειρά ιδιωτικοποιήσεων, ανεξαρτήτως αν το μακροοικονομικό περιβάλλον είναι ευνοϊκό ή δυσμενές. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Δημόσια Επιχείρηση Παροχής Αερίου (ΔΕΠΑ), η οποία έχει αναλάβει τη δέσμευση υλοποίησης -με υπογεγραμμένη σύμβαση- του αγωγού Southstream στην Ελλάδα. H συμφωνία αυτή, προϊόν διακρατικής συμφωνίας, απέχει από μια συμφωνία που έγινε με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια και η οποία θα μπορούσε να θέλξει κάποιο ιδιωτικό επενδυτικό ενδιαφέρον. Επομένως, πριν στη ΔΕΠΑ μπει πωλητήριο -και είναι μια από τις πρώτες που πρόκειται να ιδιωτικοποιηθούν- θα πρέπει να έχει λυθεί το θέμα αυτό, προς οποιαδήποτε κατεύθυνση.
Επίσης, πριν προχωρήσει η ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ, θα πρέπει να λυθεί και το ζήτημα της προαιρετικής επιλογής (option) της ΔΕΗ για τη συμμετοχή της στην εταιρεία, όπως επίσης και η εμπορική συμφωνία μεταξύ των δύο επιχειρήσεων. Σε ό,τι αφορά το τελευταίο, η ΔΕΗ βάσει συμφωνίας απορροφά τα 2/3 του φυσικού αερίου που πουλά η ΔΕΠΑ στη χώρα μας. Η σχετική σύμβαση λήγει το 2015 και, φυσιολογικά, η οποιαδήποτε ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ περνά αναμφίβολα από τις συμφωνίες που διατηρεί με τη ΔΕΗ.

Αλλα αγκάθια στην πορεία των αποκρατικοποιήσεων είναι το χρέος της ΛΑΡΚΟ στη ΔΕΗ, αλλά και μια σειρά κυρώσεων που κουβαλάει η εταιρεία για περιβαλλοντική ρύπανση. Η εταιρεία, η οποία προγραμματίζεται για ιδιωτικοποίηση μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2012, χρωστάει περίπου 90 εκατ. ευρώ στη ΔΕΗ (από κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος) και δεκάδες άλλα εκατ. ευρώ σε περιβαλλοντικά πρόστιμα που της έχουν επιβληθεί κατά καιρούς. 

Από την άλλη πλευρά, και η ΔΕΗ χρωστάει στη ΛΑΡΚΟ, καθώς η τελευταία προσφέρει λιγνίτη στη ΔΕΗ, η αξία του οποίου δεν έχει ακόμη προσδιοριστεί με ακρίβεια. Μέσα σε ένα περιβάλλον δημόσιου ελέγχου των δύο επιχειρήσεων, τέτοιου είδους χρέη είναι ανεκτά, αλλά σε καμία περίπτωση δεν είναι ανεκτά στην περίπτωση που κάποιος ιδιώτης αναλάβει μία από τις δύο επιχειρήσεις. 

Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι πρόσφατα ανέκυψε ακόμη ένα πρόβλημα.

Ο εκκαθαριστής της προηγούμενης χρεοκοπημένης ΛΑΡΚΟ έχει εκδώσει διαταγή πληρωμής για μέρος των κερδών της νέας ΛΑΡΚΟ.

Το ΤΑΙΠΕΔ προτίθεται να λύσει όλα αυτά τα νομικά-επιχειρησιακά ζητήματα που ταλανίζουν τις δημόσιες επιχειρήσεις, καθώς επιχειρεί να μεγιστοποιήσει το οικονομικό αποτέλεσμα. Ειδικά για τις προς ιδιωτικοποίηση εισηγμένες επιχειρήσεις, το ταμείο, σύμφωνα με δηλώσεις του κ. Μητρόπουλου, δεν πρόκειται να προχωρήσει στη διάθεση των συμμετοχών του Δημοσίου μέσω βιβλίου προσφορών. Ο ίδιος ανέφερε ότι σχεδόν στο σύνολό της η διάθεση συμμετοχών εισηγμένων εταιρειών κυριότητας ελληνικού Δημοσίου θα γίνει με διαπραγμάτευση και χωρίς το άνοιγμα βιβλίου προσφορών, όπως συνέβαινε στο παρελθόν, που οι αξίες ήταν σε ικανοποιητικά επίπεδα.


 Απο:kathimerini