Εργασιακή εξουθένωση: αντιμετώπιση

Oι εργαζόμενοι που υποφέρουν από εργασιακή εξουθένωση για να ξεφύγουν από αυτήν χρειάζονται βοήθεια.

Πρέπει να αλλάξουν τον τρόπο που σκέφτονται, ώστε να αναγνωρίσουν και να τροποποιήσουν τις καταστάσεις που τους φέρνουν σε αυτό το αδιέξοδο.
Επιπλέον, τεχνικές αντιμετώπισης του stress μπορεί να βοηθήσουν αποτελεσματικά ανθρώπους που υποφέρουν από αυτό το σύνδρομο.




 
Βέβαια, σε κάθε περίπτωση, όταν αυτό είναι εφικτό, είναι επιθυμητές και κάποιες αλλαγές στο εργασιακό περιβάλλον για την καλύτερη προσαρμογή του εργαζομένου με burn out.
Η Γνωσιακή-Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία στηρίζεται στη θεωρία πως εσφαλμένες δυσλειτουργικές πεποιθήσεις που έχουμε διαμορφώσει στη διάρκεια της ζωής μας, μας ταλαιπωρούν δημιουργώντας αρνητικές αυτόματες σκέψεις. Εμείς μη αντιλαμβανόμενοι το πόσο λανθασμένες και δυσλειτουργικές είναι οι σκέψεις και οι πεποιθήσεις μας μπορεί να αναπτύξουμε σημαντικές διαταραχές όπως κατάθλιψη, αγχώδεις διαταραχές κλπ.

Οι Lazarus και Folkman ορίζουν τις στρατηγικές αντιμετώπισης (coping) ως συνεχώς μεταβαλλόμενες γνωσιακές και συμπεριφορικές προσπάθειες, προκειμένου να αντιμετωπιστούν συγκεκριμένες εσωτερικές ή και εξωτερικές ανάγκες του ατόμου που ξεπερνούν τις δυνατότητές του.
Οι στρατηγικές αντιμετώπισης όταν είναι επιτυχείς και ο πάσχων προτιμά την πραγματικότητα (reality testing) από την άρνηση, τότε τονώνεται η εμπιστοσύνη στον εαυτό του, μειώνεται το άγχος του και υπάρχει μία αίσθηση προσωπικής ευημερίας (personal growth).
Φαίνεται, λοιπόν, πως το να έχει κάποιος εμπιστοσύνη στον εαυτό του, οικογενειακή υποστήριξη καθώς και easygoing-χαλαρή αντιμετώπιση των καταστάσεων, αποκτά τη δύναμη να αντισταθεί στο στρες.
Το αποτέλεσμα είναι οι άνθρωποι αυτοί να στηρίζονται λιγότερο συχνά σε στρατηγικές αντιμετώπισης που βασίζονταν στην αποφυγή.

Γνωσιακές-συμπεριφοριστικές τεχνικές διαχείρισης του στρες γίνονται συνήθως σε ομαδικό επίπεδο αλλά και σε ατομικό και συνδυάζουν:
• εκπαίδευση σε τεχνικές χαλάρωσης,
• τεχνικές γνωσιακής αναδόμησης,
• εκπαίδευση σε κοινωνικές δεξιότητες
• εκπαίδευση στην αυτοπαρατήρηση σε σχέση με τους περιβαλλοντικούς στρεσσογόνους παράγοντες.

Ελαττώνουν τις άμεσες αντιδράσεις άγχους και δυσφορίας, μαθαίνουν γνωσιακές τεχνικές αντιμετώπισης και να διαπραγματεύονται διεκδικητικά σε διαπροσωπικές συνθήκες σύγκρουσης. Ενδυναμώνουν την αντίληψη ελέγχου στο περιβάλλον, όπως και να διαθέσουν στα μέλη όλα τα ευεργετικά αποτελέσματα της κοινωνικής υποστήριξης.

Ο υποστηρικτικός κοινωνικός και οικογενειακός περίγυρος μπορούν να προφυλάξουν σε σημαντικό βαθμό τον άνθρωπο από τις δυσμενείς επιπτώσεις του εργασιακού stress. Επιπλέον, ένα εργασιακό περιβάλλον το οποίο διακατέχεται από κλίμα εμπιστοσύνης, αλληλοϋποστήριξης, σεβασμού και ανοιχτής επικοινωνίας μεταξύ των εργαζομένων, μπορεί να προστατέψει αποτελεσματικά από την ανάπτυξη εργασιακής εξουθένωσης.

Μικρά προληπτικά μέτρα, όπως σωστή διατροφή, τακτική σωματική άσκηση, εκμάθηση τεχνικών χαλάρωσης, πνευματική ζωή, υποστηρικτικός κοινωνικός και οικογενειακός περίγυρος μπορεί να μας θωρακίσουν από έναν ενδεχόμενο τέτοιο κίνδυνο.

Χρήστος Θελερίτης

Ψυχίατρος-Ψυχοθεραπευτής  

Απο:medisense.gr




Βιβλιογραφία

* Benson H, Casey A. Stress management. Harvard Health Publications, Boston, MA, USA, 2008.

* Chrousos GP. Stress and disorders of the stress system. Nature Rev Endocrinol 2009; 5:374–381.

* Evolahti A, Hultell D, Collins A. Development of burnout in middle-aged working women: a longitudinal study. J Womens Health (Larchmt) 2013;22(1):94-103.

* Freudenberger HJ. Staff Burn-Out. Journal of Social Issues 1974; 30:159-165.

* Lazarus RS & Folkman S. Stress, appraisal and coping. Springer, New York, USA, 1984.

* Maslach C, Jackson SE. Maslach Burnout Inventory. Consulting Psychologists Press, Palo Alto, California, USA, 1986.

* Maslach C, Leiter MP. The truth about burnout. Jossey-Bass, San Francisco, CA, USA, 1997.

* Maslach C, Schaufeli W B, Leiter MP. Job burnout. Ann Rev Psychology 2001; 52: 397–422.

* Theleritis C. Βurnout syndrome. Encephalos 2010; 47(4):193-198.