Η όξυνση της πολιτικής αβεβαιότητας και η αναβίωση των σεναρίων
για την πιθανότητα εξόδου της χώρας μας από την ευρωζώνη έχουν
επαναφέρει τις τελευταίες ημέρες τις ελληνικές τράπεζες στο επίκεντρο
ξένων δημοσιευμάτων που ισχυρίζονται ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα
(ΕΚΤ) ενδέχεται να κλείσει τη στρόφιγγα της ρευστότητας προς τα εγχώρια
χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Ωστόσο, ούτε οι τράπεζες ούτε, κατ' επέκταση,
οι Ελληνες καταθέτες...
έχουν να φοβηθούν τίποτα υπό τα σημερινά δεδομένα, καθώς, όπως υπογραμμίζουν κύκλοι της ΕΚΤ, οι ελληνικές τράπεζες δεν κινδυνεύουν σε καμία περίπτωση από έλλειψη χρηματοδοτικής στήριξης και ουδέποτε διατυπώθηκε οποιαδήποτε σχετική απειλή, προκειμένου να ολοκληρωθεί ο εν εξελίξει έλεγχος της τρόικας. Εάν όμως οι συνθήκες γίνουν εκρηκτικές και ο κόσμος φοβηθεί, υπάρχει ενδεχόμενο να περιοριστεί η κίνηση κεφαλαίων για κάποιο διάστημα, όπως έγινε το 2013 στην Κύπρο, αλλά χωρίς καμία απώλεια για τους καταθέτες, διότι δεν υφίσταται μεσοπρόθεσμα ανάγκη κεφαλαιακής ενίσχυσης των τραπεζών.
Το εγχώριο τραπεζικό σύστημα έχει περάσει τον σκόπελο των δυσκολιών της περιόδου 2010-2013 και πλέον η κεφαλαιακή επάρκειά του είναι πιστοποιημένη από την ΕΚΤ, μετά την επιτυχή ολοκλήρωση των stress tests. Επιπλέον, τον περασμένο Μάιο αποπλήρωσε τη ρευστότητα που είχε δανειστεί από τον Εκτακτο Μηχανισμό Ρευστότητας (ELA) της Τραπέζης της Ελλάδος (ΤτΕ) και επέστρεψε αποκλειστικά στον δανεισμό από την ΕΚΤ, ο οποίος είναι περίπου 1,5% φθηνότερος. Το γεγονός αυτό επέτρεψε στις ελληνικές τράπεζες να πάρουν ανάσα και να σχεδιάσουν τη στήριξη της πραγματικής οικονομίας το 2015, μέσω της χορήγησης ρευστότητας που αναμένεται να φθάσει ακόμα και τα 10 δισεκατομμύρια ευρώ. Με αυτά τα δεδομένα αλλά και υπό το βάρος των τελευταίων πολιτικών εξελίξεων, το τοπίο διαμορφώνεται ως εξής:
1. Δεν υπάρχει κανένας άμεσος κίνδυνος για τις ελληνικές τράπεζες, τους πολίτες και τις επιχειρήσεις που διατηρούν σε αυτές τις καταθέσεις τους. Η απόφαση για δίμηνη παράταση του Μνημονίου υποχρεώνει την ΕΚΤ να συνεχίσει να χορηγεί ρευστότητα προς τις τράπεζες με χαμηλό κόστος τουλάχιστον ως τις 28 Φεβρουαρίου. Παράλληλα, διατηρείται έως τότε ανέπαφο το αποθεματικό του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, αυξάνοντας τις δικλίδες ασφαλείας για το εγχώριο τραπεζικό σύστημα. Εφόσον στη συνέχεια η χώρα ενταχθεί στην αυστηρή πιστωτική γραμμή ECCL του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης (ESM), η παραπάνω δέσμευση της ΕΚΤ ανανεώνεται για τουλάχιστον ένα χρόνο, όσο δηλαδή προβλέπεται να διαρκέσει κατ' ελάχιστο η στήριξη από τον ESM.
2. Ακόμα κι αν η Ελλάδα βρεθεί εκτός προγράμματος στήριξης και η ΕΚΤ πάψει να δέχεται ως ενέχυρο (collateral) τα ομόλογα που διαθέτουν οι τράπεζές της, οι τελευταίες δεν θα ξεμείνουν από ρευστότητα. Θα μπορούσαν να διαθέσουν ως ενέχυρο άλλα περιουσιακά στοιχεία τους ή να στραφούν ξανά στον ELA. Ολες οι εθνικές κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης διαθέτουν τον μηχανισμό αυτό, ώστε να καλύπτονται τυχόν ανάγκες των τραπεζών τους σε ρευστότητα υπό έκτακτες συνθήκες, με την προϋπόθεση ότι οι τράπεζες αυτές διαθέτουν κεφαλαιακή επάρκεια και η έλλειψη ρευστότητας οφείλεται σε περιστασιακούς λόγους. Οι τράπεζές μας χρησιμοποίησαν στη διάρκεια της κρίσης τον συγκεκριμένο μηχανισμό, το επιπλέον κόστος του οποίου όμως περιορίζει τις δυνατότητές τους να στηρίξουν στη συνέχεια την πραγματική οικονομία. Οπως δήλωσε πρόσφατα ο διοικητής της ΤτΕ Γιάννης Στουρνάρας, «σήμερα οι ελληνικές τράπεζες αναχρηματοδοτούν τα δάνειά τους από το Ευρωσύστημα με κόστος περίπου 0,05%. Στην απευκταία περίπτωση που αναγκαστούν να προσφύγουν στον ELA, το κόστος θα γίνει περίπου 1,55%». Η χρήση του ELA υπόκειται στην έγκριση της ΕΚΤ, η οποία πρέπει να ενημερωθεί όταν μια εθνική κεντρική τράπεζα, όπως η ΤτΕ, ενεργοποιήσει τον ELA για να στηρίξει μία ή περισσότερες τράπεζες.
Τι ακριβώς θα συμβεί εάν οι φόβοι για έξοδο από το ευρώ αναζωπυρωθούν
3. Σε περίπτωση που οι φόβοι για έξοδο της Ελλάδας από την ευρωζώνη αναζωπυρωθούν και προκαλέσουν μαζική απόσυρση καταθέσεων από τις τράπεζες (bank run), οι τράπεζες θα βρεθούν αντιμέτωπες με πρόβλημα ρευστότητας, το οποίο ωστόσο θα καλυφθεί από την ΕΚΤ και την ΤτΕ. Η ΤτΕ, σε συνεννόηση με την ΕΚΤ, φρόντισε, άλλωστε, να τροφοδοτήσει τις ελληνικές τράπεζες με πακέτα χαρτονομισμάτων που έφθασαν μυστικά στη χώρα μας το καλοκαίρι του 2012, όταν οι δύο απανωτές εκλογικές αναμετρήσεις κλόνισαν την εμπιστοσύνη των καταθετών και προκάλεσαν σημαντική φυγή καταθέσεων. Εντούτοις, σε περίπτωση που το φαινόμενο αυτό γίνει πολύ πιο εκτεταμένο, η ΤτΕ, σε συνεννόηση με την ΕΚΤ, θα μπορούσε να επιβάλει περιορισμούς στη διακίνηση κεφαλαίων, όπως έγινε στην Κύπρο (αναλήψεις μόνο μικρών ποσών από τα ΑΤΜ, απαγόρευση εξαργύρωσης επιταγών, απαγόρευση μεταφοράς χρημάτων στο εξωτερικό παρά μόνο υπό αυστηρές προϋποθέσεις και για συγκεκριμένους σκοπούς κ.λπ.). Η σημαντική διαφορά σε σχέση με την Κύπρο είναι ότι, αν υπάρξει μια τέτοια εξέλιξη, αυτή δεν θα έχει πυροδοτηθεί λόγω έλλειψης κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών, συνεπώς οι τράπεζες θα διασωθούν από τον δημόσιο τομέα (bail out), χωρίς να υποστούν «κούρεμα» οι καταθέτες (bail-in) που διαθέτουν άνω των 100.000 ευρώ ανά τράπεζα. Διότι κάτω των 100.000 ευρώ οι καταθέσεις είναι εγγυημένες.
Aπο: dimokratianews.gr
έχουν να φοβηθούν τίποτα υπό τα σημερινά δεδομένα, καθώς, όπως υπογραμμίζουν κύκλοι της ΕΚΤ, οι ελληνικές τράπεζες δεν κινδυνεύουν σε καμία περίπτωση από έλλειψη χρηματοδοτικής στήριξης και ουδέποτε διατυπώθηκε οποιαδήποτε σχετική απειλή, προκειμένου να ολοκληρωθεί ο εν εξελίξει έλεγχος της τρόικας. Εάν όμως οι συνθήκες γίνουν εκρηκτικές και ο κόσμος φοβηθεί, υπάρχει ενδεχόμενο να περιοριστεί η κίνηση κεφαλαίων για κάποιο διάστημα, όπως έγινε το 2013 στην Κύπρο, αλλά χωρίς καμία απώλεια για τους καταθέτες, διότι δεν υφίσταται μεσοπρόθεσμα ανάγκη κεφαλαιακής ενίσχυσης των τραπεζών.
Το εγχώριο τραπεζικό σύστημα έχει περάσει τον σκόπελο των δυσκολιών της περιόδου 2010-2013 και πλέον η κεφαλαιακή επάρκειά του είναι πιστοποιημένη από την ΕΚΤ, μετά την επιτυχή ολοκλήρωση των stress tests. Επιπλέον, τον περασμένο Μάιο αποπλήρωσε τη ρευστότητα που είχε δανειστεί από τον Εκτακτο Μηχανισμό Ρευστότητας (ELA) της Τραπέζης της Ελλάδος (ΤτΕ) και επέστρεψε αποκλειστικά στον δανεισμό από την ΕΚΤ, ο οποίος είναι περίπου 1,5% φθηνότερος. Το γεγονός αυτό επέτρεψε στις ελληνικές τράπεζες να πάρουν ανάσα και να σχεδιάσουν τη στήριξη της πραγματικής οικονομίας το 2015, μέσω της χορήγησης ρευστότητας που αναμένεται να φθάσει ακόμα και τα 10 δισεκατομμύρια ευρώ. Με αυτά τα δεδομένα αλλά και υπό το βάρος των τελευταίων πολιτικών εξελίξεων, το τοπίο διαμορφώνεται ως εξής:
1. Δεν υπάρχει κανένας άμεσος κίνδυνος για τις ελληνικές τράπεζες, τους πολίτες και τις επιχειρήσεις που διατηρούν σε αυτές τις καταθέσεις τους. Η απόφαση για δίμηνη παράταση του Μνημονίου υποχρεώνει την ΕΚΤ να συνεχίσει να χορηγεί ρευστότητα προς τις τράπεζες με χαμηλό κόστος τουλάχιστον ως τις 28 Φεβρουαρίου. Παράλληλα, διατηρείται έως τότε ανέπαφο το αποθεματικό του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, αυξάνοντας τις δικλίδες ασφαλείας για το εγχώριο τραπεζικό σύστημα. Εφόσον στη συνέχεια η χώρα ενταχθεί στην αυστηρή πιστωτική γραμμή ECCL του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης (ESM), η παραπάνω δέσμευση της ΕΚΤ ανανεώνεται για τουλάχιστον ένα χρόνο, όσο δηλαδή προβλέπεται να διαρκέσει κατ' ελάχιστο η στήριξη από τον ESM.
2. Ακόμα κι αν η Ελλάδα βρεθεί εκτός προγράμματος στήριξης και η ΕΚΤ πάψει να δέχεται ως ενέχυρο (collateral) τα ομόλογα που διαθέτουν οι τράπεζές της, οι τελευταίες δεν θα ξεμείνουν από ρευστότητα. Θα μπορούσαν να διαθέσουν ως ενέχυρο άλλα περιουσιακά στοιχεία τους ή να στραφούν ξανά στον ELA. Ολες οι εθνικές κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης διαθέτουν τον μηχανισμό αυτό, ώστε να καλύπτονται τυχόν ανάγκες των τραπεζών τους σε ρευστότητα υπό έκτακτες συνθήκες, με την προϋπόθεση ότι οι τράπεζες αυτές διαθέτουν κεφαλαιακή επάρκεια και η έλλειψη ρευστότητας οφείλεται σε περιστασιακούς λόγους. Οι τράπεζές μας χρησιμοποίησαν στη διάρκεια της κρίσης τον συγκεκριμένο μηχανισμό, το επιπλέον κόστος του οποίου όμως περιορίζει τις δυνατότητές τους να στηρίξουν στη συνέχεια την πραγματική οικονομία. Οπως δήλωσε πρόσφατα ο διοικητής της ΤτΕ Γιάννης Στουρνάρας, «σήμερα οι ελληνικές τράπεζες αναχρηματοδοτούν τα δάνειά τους από το Ευρωσύστημα με κόστος περίπου 0,05%. Στην απευκταία περίπτωση που αναγκαστούν να προσφύγουν στον ELA, το κόστος θα γίνει περίπου 1,55%». Η χρήση του ELA υπόκειται στην έγκριση της ΕΚΤ, η οποία πρέπει να ενημερωθεί όταν μια εθνική κεντρική τράπεζα, όπως η ΤτΕ, ενεργοποιήσει τον ELA για να στηρίξει μία ή περισσότερες τράπεζες.
Τι ακριβώς θα συμβεί εάν οι φόβοι για έξοδο από το ευρώ αναζωπυρωθούν
3. Σε περίπτωση που οι φόβοι για έξοδο της Ελλάδας από την ευρωζώνη αναζωπυρωθούν και προκαλέσουν μαζική απόσυρση καταθέσεων από τις τράπεζες (bank run), οι τράπεζες θα βρεθούν αντιμέτωπες με πρόβλημα ρευστότητας, το οποίο ωστόσο θα καλυφθεί από την ΕΚΤ και την ΤτΕ. Η ΤτΕ, σε συνεννόηση με την ΕΚΤ, φρόντισε, άλλωστε, να τροφοδοτήσει τις ελληνικές τράπεζες με πακέτα χαρτονομισμάτων που έφθασαν μυστικά στη χώρα μας το καλοκαίρι του 2012, όταν οι δύο απανωτές εκλογικές αναμετρήσεις κλόνισαν την εμπιστοσύνη των καταθετών και προκάλεσαν σημαντική φυγή καταθέσεων. Εντούτοις, σε περίπτωση που το φαινόμενο αυτό γίνει πολύ πιο εκτεταμένο, η ΤτΕ, σε συνεννόηση με την ΕΚΤ, θα μπορούσε να επιβάλει περιορισμούς στη διακίνηση κεφαλαίων, όπως έγινε στην Κύπρο (αναλήψεις μόνο μικρών ποσών από τα ΑΤΜ, απαγόρευση εξαργύρωσης επιταγών, απαγόρευση μεταφοράς χρημάτων στο εξωτερικό παρά μόνο υπό αυστηρές προϋποθέσεις και για συγκεκριμένους σκοπούς κ.λπ.). Η σημαντική διαφορά σε σχέση με την Κύπρο είναι ότι, αν υπάρξει μια τέτοια εξέλιξη, αυτή δεν θα έχει πυροδοτηθεί λόγω έλλειψης κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών, συνεπώς οι τράπεζες θα διασωθούν από τον δημόσιο τομέα (bail out), χωρίς να υποστούν «κούρεμα» οι καταθέτες (bail-in) που διαθέτουν άνω των 100.000 ευρώ ανά τράπεζα. Διότι κάτω των 100.000 ευρώ οι καταθέσεις είναι εγγυημένες.
Aπο: dimokratianews.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου