Του Ν. Ρόη
Η αφήγηση των κυβερνήσεων μέχρι τις εκλογές του Ιανουαρίου για την παραγωγική ανα συγκρότηση της χώρας έχει κεντρικό άξονα το ξεπούλημα κρατικών πάγιων αγαθών ως μόνη πηγή επενδύσεων και εσόδων. Έτσι, σε όλες τις δεσμεύσεις που έχουν υπογράψει με τους δανειστές δεν υπάρχει ούτε μία πραγματική πρόταση προς την κατεύθυνση της αναγέννησης της πραγματικής οικονομίας. Ο ουσιαστικός λόγος είναι ότι ποτέ δεν πίστεψαν πως μπορεί να υπάρξει ενδογενής παραγωγή, ποτέ δεν πίστεψαν πως υπάρχουν οι δυνατότητες, υλικές και άυλες, να ξανασταθεί η χώρα μας στα πόδια της.
Αυτή είναι διαχρονικά και η κυρίαρχη διαφορά μεταξύ μας, η ύπαρξη δηλαδή της δική μας πίστης ότι μπορούμε να σχεδιάσουμε και να εμπνεύσουμε μια αναγέννηση της οικονομίας και της κοινωνίας γενικότερα.
Η πίστη μας αυτή προέρχεται από την τεκμηριωμένη βεβαιότητα ότι η χώρα μας έχει τα δύο κύρια στοιχεία που θα μπορέσουν να τη βγάλουν από την ασφυξία της οικονομικής ύφεσης και να δημιουργήσουν ισχυρή βιομηχανία και μεταποίηση.
1. Πρωτογενή παραγωγή υψηλής ποιότητας και πλούσιο ορυκτό πλούτο.
2. Μεγάλο αριθμό τεχνικού και επιστημονικού δυναμικού, μικρής σχετικά ηλικίας.
Το γεωγραφικό ανάγλυφο της Ελλάδας έχει πολλές διαφοροποιήσεις, μεγάλα βουνά και πεδινούς χώρους, χιλιάδες νησιά και τεράστια ακτογραμμή, όλα τα σημεία του είναι σχετικά κοντά στη θάλασσα, δημιουργώντας ήπιο κλίμα και ποικιλόμορφη πανίδα και χλωρίδα. Με τέτοια μορφολογία δεν μπόρεσαν να δημιουργηθούν εκτεταμένες μονοκαλλιέργειες, με αποτέλεσμα να ευνοείται η ποικιλότητα και η ποιοτική διαφοροποίηση στις καλλιέργειες. Εάν αυτά συνδεθούν με ορθές καλλιεργητικές πρακτικές, θα δημιουργηθεί μια σύγχρονη ποιοτική βιολογική παραγωγή, με ταυτόχρονη ανάπτυξη μεταποίησης νέων προϊόντων, όχι μόνο στον αγροτοδιατροφικό τομέα, αλλά και αλλού, π.χ. φάρμακα, καλλυντικά, μη ανταγωνιστικά από τα υπάρχοντα. Η επεξεργασία και η πιστοποίηση τέτοιων προϊόντων, εκτός της ικανοποίησης των σύγχρονων αναγκών, θα αποδίδει μεγάλες υπεραξίες, με ταυτόχρονη διάχυση του πλούτου, που είναι από τα ζητούμενα για την ελληνική πραγματικότητα.
Η ύπαρξη ορυκτού πλούτου μπορεί να γίνει ο βασικός πυλώνας για την επανεκκίνηση της βιομηχανίας και ουσιαστικό στοιχείο για την παραγωγική ανασυγκρότηση στη χώρα μας. Η εξόρυξη στην Ελλάδα αφορά κυρίως: α) Τα μεταλλικά ορυκτά, β) Τα βιομηχανικά ορυκτά, γ) Τα λιγνιτικά κοιτάσματα. Η συνολική αξία των αποθεμάτων ως ανεπεξέργαστο υλικό υπολογίζεται με βάση τις τιμές του 2011 για τα μεταλλικά ορυκτά σε 55 δισ. ευρώ, τα βιομηχανικά σε 55 δισ. ευρώ και ο λιγνίτης σε 128 δισ. Η περιγραφή αφορά τα τεχνικά εξορύξιμα ορυκτά αυτή τη στιγμή και δεν περιλαμβάνει τις σπάνιες γαίες ή αποθέματα, που υπάρχουν, αλλά δεν είναι οικονομικά προσοδοφόρα για εξόρυξη.
Αν συμφωνήσουμε σε αυτές τις παραδοχές, τότε η προστιθέμενη αξία που μπορεί να υπάρξει από τη μεταποίησή τους είναι σημαντικότατη και το τελικό οικονομικό αποτέλεσμα είναι πολύ μεγαλύτερο από εκείνο που αναφέρεται. Μια τέτοια προσέγγιση επιβάλλει μια άλλη, πολύ πιο προχωρημένη μελέτη, και γι' αυτό εδώ θα προσπαθήσω να προσεγγίσω το συνολικότερο οικονομικό όφελος μόνο ενδεικτικά.
Ο οικονομικός ρόλος των ορυκτών πόρων είναι μεγαλύτερος από αυτόν που περιγράφεται, αν ληφθεί υπόψη η συμβολή τους γενικά στη μεταποίηση. Όλες οι πρώτες ύλες, όταν φθάνουν στο τελικό στάδιο παραγωγής και διάθεσης, όπως για παράδειγμα τα μεταλλικά είδη, έχουν πολλαπλάσια αξία από την αρχική μορφή τους, αλλά και η συμμετοχή σε άλλες αναπτυξιακές δραστηριότητες, όπως είναι οι κατασκευές, πολλαπλασιάζει την αξία τους. Κάποια από αυτά χαρακτηρίζονται στρατηγικά, όπως ο λατερίτης και ο χρωμίτης για την κατασκευή ανοξείδωτου χάλυβα, ο βωξίτης για το αλουμίνιο, οι σπάνιες γαίες για τις νέες τεχνολογίες.
Στη χώρα μας υπάρχει ποιοτικό επιστημονικό και τεχνικό δυναμικό που καλύπτει σχεδόν όλους τους παραγωγικούς κλάδους, αλλά και αυτούς που μπορούν να αναπτυχθούν. Δυστυχώς αυτό το ανθρώπινο κεφάλαιο είναι άνεργοι και μεταναστεύει, ενώ θα μπορούσε να ήταν σημαντικός παράγοντας παραγωγής πλούτου. Η αιμορραγία αυτή είναι πιο σημαντική από την κατασπατάληση του εθνικού πλούτου, γιατί οι υψηλά εκπαιδευμένοι νέοι άνθρωποι δύσκολα επιστρέφουν εάν βρουν καλύτερη ζωή στην αλλοδαπή.
Βασική προϋπόθεση αυτών είναι ότι όλη η κοινωνία πρέπει να συστρατευθεί σε ένα άλλο τρόπο άσκησης πολιτικής, που θα βασίζεται στη σύνθεση των απόψεων, τη συνεργασία και τη θέληση για το ξεπέρασμα των νοσηρών φαινομένων που μας οδήγησαν στην κρίση. Πρέπει να παρθούν πρωτοβουλίες διαλόγου προς όλους ανεξαιρέτως τους κοινωνικούς φορείς που εμπλέκονται στην παραγωγική διαδικασία και να βρεθούν κατ' αρχήν οι κοινοί τόποι θέσεων, για τις οποίες άμεσα να συμφωνηθούν οι τρόποι υλοποίησής τους και να καταγραφούν ταυτόχρονα και οι διαφορές. Οι μνημονιακές υποχρεώσεις είναι υπαρκτές, η πολιτικές πειθαναγκασμού πραγματικότητα, στον ίδιο βαθμό, όμως, μπορούμε να αντιπαραθέσουμε και να υλοποιήσουμε τώρα πολιτικές με τις οποίες συμφωνούμε και αντιστρέφουν την οικονομική και κοινωνική κρίση.
Όλες οι πολιτικές, όμως, περνούν μέσα από την παραγωγική ανασυγκρότηση, καρδιά της οποίας είναι η μεταποίηση. Χωρίς αυτήν, οποιαδήποτε προσπάθεια θα αποτύχει, αργά ή γρήγορα, με τραγικά πλέον αποτελέσματα για τη χώρα.
Ο Νίκος Ρόης είναι μέλος της Γραμματείας του Τμήματος Βιομηχανίας του ΣΥΡΙΖΑ
Aπο: Εφημ. ΑΥΓΗ
Η αφήγηση των κυβερνήσεων μέχρι τις εκλογές του Ιανουαρίου για την παραγωγική ανα συγκρότηση της χώρας έχει κεντρικό άξονα το ξεπούλημα κρατικών πάγιων αγαθών ως μόνη πηγή επενδύσεων και εσόδων. Έτσι, σε όλες τις δεσμεύσεις που έχουν υπογράψει με τους δανειστές δεν υπάρχει ούτε μία πραγματική πρόταση προς την κατεύθυνση της αναγέννησης της πραγματικής οικονομίας. Ο ουσιαστικός λόγος είναι ότι ποτέ δεν πίστεψαν πως μπορεί να υπάρξει ενδογενής παραγωγή, ποτέ δεν πίστεψαν πως υπάρχουν οι δυνατότητες, υλικές και άυλες, να ξανασταθεί η χώρα μας στα πόδια της.
Αυτή είναι διαχρονικά και η κυρίαρχη διαφορά μεταξύ μας, η ύπαρξη δηλαδή της δική μας πίστης ότι μπορούμε να σχεδιάσουμε και να εμπνεύσουμε μια αναγέννηση της οικονομίας και της κοινωνίας γενικότερα.
Η πίστη μας αυτή προέρχεται από την τεκμηριωμένη βεβαιότητα ότι η χώρα μας έχει τα δύο κύρια στοιχεία που θα μπορέσουν να τη βγάλουν από την ασφυξία της οικονομικής ύφεσης και να δημιουργήσουν ισχυρή βιομηχανία και μεταποίηση.
1. Πρωτογενή παραγωγή υψηλής ποιότητας και πλούσιο ορυκτό πλούτο.
2. Μεγάλο αριθμό τεχνικού και επιστημονικού δυναμικού, μικρής σχετικά ηλικίας.
Το γεωγραφικό ανάγλυφο της Ελλάδας έχει πολλές διαφοροποιήσεις, μεγάλα βουνά και πεδινούς χώρους, χιλιάδες νησιά και τεράστια ακτογραμμή, όλα τα σημεία του είναι σχετικά κοντά στη θάλασσα, δημιουργώντας ήπιο κλίμα και ποικιλόμορφη πανίδα και χλωρίδα. Με τέτοια μορφολογία δεν μπόρεσαν να δημιουργηθούν εκτεταμένες μονοκαλλιέργειες, με αποτέλεσμα να ευνοείται η ποικιλότητα και η ποιοτική διαφοροποίηση στις καλλιέργειες. Εάν αυτά συνδεθούν με ορθές καλλιεργητικές πρακτικές, θα δημιουργηθεί μια σύγχρονη ποιοτική βιολογική παραγωγή, με ταυτόχρονη ανάπτυξη μεταποίησης νέων προϊόντων, όχι μόνο στον αγροτοδιατροφικό τομέα, αλλά και αλλού, π.χ. φάρμακα, καλλυντικά, μη ανταγωνιστικά από τα υπάρχοντα. Η επεξεργασία και η πιστοποίηση τέτοιων προϊόντων, εκτός της ικανοποίησης των σύγχρονων αναγκών, θα αποδίδει μεγάλες υπεραξίες, με ταυτόχρονη διάχυση του πλούτου, που είναι από τα ζητούμενα για την ελληνική πραγματικότητα.
Η ύπαρξη ορυκτού πλούτου μπορεί να γίνει ο βασικός πυλώνας για την επανεκκίνηση της βιομηχανίας και ουσιαστικό στοιχείο για την παραγωγική ανασυγκρότηση στη χώρα μας. Η εξόρυξη στην Ελλάδα αφορά κυρίως: α) Τα μεταλλικά ορυκτά, β) Τα βιομηχανικά ορυκτά, γ) Τα λιγνιτικά κοιτάσματα. Η συνολική αξία των αποθεμάτων ως ανεπεξέργαστο υλικό υπολογίζεται με βάση τις τιμές του 2011 για τα μεταλλικά ορυκτά σε 55 δισ. ευρώ, τα βιομηχανικά σε 55 δισ. ευρώ και ο λιγνίτης σε 128 δισ. Η περιγραφή αφορά τα τεχνικά εξορύξιμα ορυκτά αυτή τη στιγμή και δεν περιλαμβάνει τις σπάνιες γαίες ή αποθέματα, που υπάρχουν, αλλά δεν είναι οικονομικά προσοδοφόρα για εξόρυξη.
Αν συμφωνήσουμε σε αυτές τις παραδοχές, τότε η προστιθέμενη αξία που μπορεί να υπάρξει από τη μεταποίησή τους είναι σημαντικότατη και το τελικό οικονομικό αποτέλεσμα είναι πολύ μεγαλύτερο από εκείνο που αναφέρεται. Μια τέτοια προσέγγιση επιβάλλει μια άλλη, πολύ πιο προχωρημένη μελέτη, και γι' αυτό εδώ θα προσπαθήσω να προσεγγίσω το συνολικότερο οικονομικό όφελος μόνο ενδεικτικά.
Ο οικονομικός ρόλος των ορυκτών πόρων είναι μεγαλύτερος από αυτόν που περιγράφεται, αν ληφθεί υπόψη η συμβολή τους γενικά στη μεταποίηση. Όλες οι πρώτες ύλες, όταν φθάνουν στο τελικό στάδιο παραγωγής και διάθεσης, όπως για παράδειγμα τα μεταλλικά είδη, έχουν πολλαπλάσια αξία από την αρχική μορφή τους, αλλά και η συμμετοχή σε άλλες αναπτυξιακές δραστηριότητες, όπως είναι οι κατασκευές, πολλαπλασιάζει την αξία τους. Κάποια από αυτά χαρακτηρίζονται στρατηγικά, όπως ο λατερίτης και ο χρωμίτης για την κατασκευή ανοξείδωτου χάλυβα, ο βωξίτης για το αλουμίνιο, οι σπάνιες γαίες για τις νέες τεχνολογίες.
Στη χώρα μας υπάρχει ποιοτικό επιστημονικό και τεχνικό δυναμικό που καλύπτει σχεδόν όλους τους παραγωγικούς κλάδους, αλλά και αυτούς που μπορούν να αναπτυχθούν. Δυστυχώς αυτό το ανθρώπινο κεφάλαιο είναι άνεργοι και μεταναστεύει, ενώ θα μπορούσε να ήταν σημαντικός παράγοντας παραγωγής πλούτου. Η αιμορραγία αυτή είναι πιο σημαντική από την κατασπατάληση του εθνικού πλούτου, γιατί οι υψηλά εκπαιδευμένοι νέοι άνθρωποι δύσκολα επιστρέφουν εάν βρουν καλύτερη ζωή στην αλλοδαπή.
Βασική προϋπόθεση αυτών είναι ότι όλη η κοινωνία πρέπει να συστρατευθεί σε ένα άλλο τρόπο άσκησης πολιτικής, που θα βασίζεται στη σύνθεση των απόψεων, τη συνεργασία και τη θέληση για το ξεπέρασμα των νοσηρών φαινομένων που μας οδήγησαν στην κρίση. Πρέπει να παρθούν πρωτοβουλίες διαλόγου προς όλους ανεξαιρέτως τους κοινωνικούς φορείς που εμπλέκονται στην παραγωγική διαδικασία και να βρεθούν κατ' αρχήν οι κοινοί τόποι θέσεων, για τις οποίες άμεσα να συμφωνηθούν οι τρόποι υλοποίησής τους και να καταγραφούν ταυτόχρονα και οι διαφορές. Οι μνημονιακές υποχρεώσεις είναι υπαρκτές, η πολιτικές πειθαναγκασμού πραγματικότητα, στον ίδιο βαθμό, όμως, μπορούμε να αντιπαραθέσουμε και να υλοποιήσουμε τώρα πολιτικές με τις οποίες συμφωνούμε και αντιστρέφουν την οικονομική και κοινωνική κρίση.
Όλες οι πολιτικές, όμως, περνούν μέσα από την παραγωγική ανασυγκρότηση, καρδιά της οποίας είναι η μεταποίηση. Χωρίς αυτήν, οποιαδήποτε προσπάθεια θα αποτύχει, αργά ή γρήγορα, με τραγικά πλέον αποτελέσματα για τη χώρα.
Ο Νίκος Ρόης είναι μέλος της Γραμματείας του Τμήματος Βιομηχανίας του ΣΥΡΙΖΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου