Δασικές Πυρκαγιές και Μεταλλευτικές Επιχειρήσεις

Η πρόσφατη μεγάλη πυρκαγιά που εκδηλώθηκε σε ένα πανέμορφο πευκοδάσος – ελατοδάσος στην κεντρική Εύβοια στάθηκε αφορμή για μια ακόμη φορά όλη η Ελλάδα να αγωνιά και να νοιώσει απέραντη θλίψη για τα καταστροφικά αποτελέσματά της, ευτυχώς χωρίς να χαθεί ανθρώπινη ζωή.

Τίθεται το ερώτημα τι είναι λοιπόν οι δασικές πυρκαγιές και αν μπορούν να προβλεφθούν. Είναι σίγουρα μια φυσική καταστροφή η οποία δημιουργεί ένα μείζον οικολογικό και κοινωνικό ζήτημα.
Κάθε χρόνο τεράστιες εκτάσεις καίγονται, όχι μόνο με μεγάλο οικονομικό κόστος αλλά κυρίως με περιβαλλοντικό. Οι οικολογικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις... 






των πυρκαγιών στα δάση παρουσιάζονται με την υποβάθμιση της ποιότητας της βλάστησης, τη μείωση της βιοποικιλότητας, την απώλεια της άγριας ζωής, την ατμοσφαιρική ρύπανση, την μόλυνση των υδάτων και γενικά την οικολογική υποβάθμιση.

Στο μεγαλύτερο ποσοστό οι πυρκαγιές προκαλούνται από τους ανθρώπους, ενώ λιγότερες από φυσικά αίτια. Τα φαινόμενα που μπορούν να χαρακτηριστούν ως φυσικά αίτια εκδήλωσης μιας δασικής πυρκαγιάς στην Ελλάδα είναι κυρίως οι κεραυνοί, στον αντίποδα όσον αφορά στις δασικές πυρκαγιές που προκαλούνται από ανθρωπογενή αίτια, αυτές προκύπτουν είτε από αμέλεια ,είτε από πρόθεση.
Αν λάβουμε υπόψη ότι το 25% περίπου της συνολικής έκτασης της Ελλάδας αποτελείται από δάση, καθιστώντας την τέταρτη σε δασικό πλούτο ανάμεσα στις χώρες της Ευρώπης, γίνεται σαφές πόσο αναγκαία καθίσταται η ανάπτυξη ενός συστήματος πρόληψης και διαχείρισης πυρκαγιών.
Για την πρόληψη και την αντιμετώπιση τους έχουν συνταχθεί από τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας μια σειρά εγκυκλίων. Ιδιαίτερα μετά την καταστροφική πυρκαγιά στο Μάτι συγκροτήθηκε Ανεξάρτητη Επιτροπή, η οποία εργάστηκε πάνω σε τρεις βασικούς άξονες και κατέθεσε τις προτάσεις της:

• Στην ανάλυση των βαθύτερων, υποκείμενων αιτίων αύξησης των καταστροφικών επιπτώσεων των πυρκαγιών δασών και υπαίθρου στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια.
• Στην αξιολόγηση της επικινδυνότητας των πυρκαγιών στις συνθήκες της σύγχρονης εποχής και επανεξέταση του υφισταμένου συστήματος διαχείρισης των πυρκαγιών δασών και υπαίθρου που αφορά στην πρόληψη, στην ετοιμότητα, στην καταστολή και στο μετριασμό-αποκατάσταση των συνεπειών.
• Στη διαμόρφωση συγκεκριμένων προτάσεων για την ανάπτυξη ρεαλιστικών πολιτικών και τη διασφάλιση απαιτούμενων δράσεων για την αναμόρφωση του συστήματος διαχείρισης πυρκαγιών δασών και υπαίθρου στη χώρα, μέσω μιας ενιαίας, οριζόντιας και συνολικής εθνικής πολιτικής.

Ένα χαρακτηριστικό συμπέρασμα της Επιτροπής ήταν ότι η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα στην Ευρώπη όπου τα δαπανώμενα κονδύλια για την καταστολή των πυρκαγιών είναι δυσανάλογα υψηλά σε σχέση με αυτά που δαπανώνται για την πρόληψή τους.
Να έρθουμε τώρα  σε έναν σημαντικό παράγοντα πρόληψης και προστασίας των δασών και  αυτός είναι οι δραστηριότητες που αναπτύσσονται σε δασικές εκτάσεις.
Οι μεταλλευτικές επιχειρήσεις αποτελούν έναν κύριο παράγοντα παραγωγικής δραστηριότητας που αναπτύσσεται στο σύνολό του στην ύπαιθρο και κυρίως σε δάση ή δασικές εκτάσεις. Δεν έχει καταγραφεί  σε καμία περίπτωση πρόκληση πυρκαγιών από μεταλλευτικές δραστηριότητες,  αντιθέτως όλες οι επιχειρήσεις του κλάδου μας σεβόμενες το περιβάλλον λαμβάνουν σοβαρά μέτρα προστασίας του και το διαφυλάσσουν ως κόρη οφθαλμού.

Το ίδιο ισχύει και για τις παραδοσιακές δραστηριότητες διαχείρισης του δασικού χώρου, όπως υλοτομία, ρητινοπαραγωγή, μελισσοκομία κλπ.. Όλες αυτές οι δραστηριότητες μειώνουν τον κίνδυνο πυρκαγιών και προστατεύουν τα δάση, διότι αυτές οι περιοχές αποτελούν ζωτικό χώρο για τη δική τους οικονομική και κοινωνική ζωή.

 

Βεβαίως υπάρχουν και περιπτώσεις, ευτυχώς ελάχιστες και όχι στην παρούσα πυρκαγιά, όπου γράφονται και αναπαράγονται διάφορα ευφάνταστα σενάρια πρόκλησης πυρκαγιών από μεταλλευτικές επιχειρήσεις ή επιχειρήσεις ΑΠΕ. Οι περιπτώσεις αυτές δεν χρήζουν περαιτέρω σχολιασμού, διότι είναι σε όλους γνωστό ότι το καταστροφικότερο σενάριο για μια μεταλλευτική επιχείρηση είναι να υπάρξει πυρκαγιά σε χώρο μεταλλευτικού ενδιαφέροντος.

Η νομοθεσία είναι σαφής τι ακολουθεί μετά από μια πυρκαγιά σε δασική έκταση, χαρακτηριστικά αναφέρεται:

Άρθρο 32 του Νόμου 4342/2015, ο οποίος τροποποιεί τις διατάξεις του Νόμου 4280/2014 (Α΄ 159) 1. Η παράγραφος 1 του άρθρου 38 του ν. 998/1979, όπως ισχύει, αντικαθίσταται ως εξής: «1. Τα δάση και οι δασικές εκτάσεις, που καταστράφηκαν ή καταστρέφονται συνεπεία πυρκαγιάς, αποψίλωσης ή άλλης αιτίας, κηρύσσονται υποχρεωτικά ως αναδασωτέα ανεξαρτήτως της ειδικότερης κατηγορίας αυτών ή της θέσης στην οποία βρίσκονται. Της κήρυξης της αναδάσωσης εξαιρούνται εκτάσεις για τις οποίες, πριν την καταστροφή της δασικής βλάστησής τους από πυρκαγιά, έχει χορηγηθεί έγκριση επέμβασης σύμφωνα με τα οριζόμενα στο Κεφάλαιο Έκτο του παρόντος νόμου».
Πέραν της πρόληψης των πυρκαγιών η συμμετοχή των Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων στη καταστολή τους είναι καθοριστική. Στην τεράστια καταστροφική πυρκαγιά της Εύβοιας, όπου η ΛΑΡΚΟ διαθέτει το μεγαλύτερο μεταλλείο της, στα πλαίσια αντιμετώπισης της η εταιρία διέκοψε επί 48 ώρες όλες τις μεταλλευτικές εργασίες και έθεσε το σύνολο του βαρέος χωματουργικού εξοπλισμού και του προσωπικού της στη διάθεση των αρμοδίων αρχών, συνδράμοντας έτσι στο τιτάνιο έργο της πυρόσβεσης.
Μια συνδρομή που ανέδειξε χωρίς αμφιβολία την τεράστια προσφορά της, μαζί με όλους τους υπόλοιπους συμμετέχοντες, προς το κοινωνικό σύνολο και αναγνωρίστηκε από όλους και ιδιαίτερα τα ΜΜΕ, τα οποία δεν διάκεινται και ιδιαίτερα φιλικά απέναντί της.

του Δρ. Α. Αποστολίκα ΓΜΜΑΕ ΛΑΡΚΟ

 

Aπο: sme.gr