Μια βιομηχανία που έχει περάσει από χίλια κύματα και έχει καταφέρει να παραμείνει ζωντανή, με μεγάλο κόστος.
Μια βιομηχανία που έχει περάσει από χίλια κύματα και έχει καταφέρει να παραμείνει ζωντανή, με μεγάλο κόστος. Από το ιδιωτικό τομέα και τις ένδοξες στιγμές, στο δημόσιο, σε καθεστώς ειδικής εκκαθάρισης, σε ζημιές, σε απεργίες σε τραγικές απώλειες εργαζομένων.
Τα πάντα έχει στο ιστορικό της πέρασμα η ΛΑΡΚΟ...
που ιδρύθηκε το 1963 από τον Πρόδρομο Αθανασιάδη που είχε γεννηθεί το 1891 στον Πόρο της Νίγδης στην Καππαδοκία. Tο όνομα «Mποδοσάκης» με το οποίο έγινε γνωστός στη μετέπειτα ζωή του, αποτελεί παραφθορά του ονόματος «Πρόδρομος» στα Tουρκικά.
Η ιστορία όμως της ΛΑΡΚΟ ξεκινάει πιο πριν. Στις 16 Ιουλίου 1952 το Ελληνικό Δημόσιο υπογράφει σύμβαση με την ΑΕΕΧΠ & Λιπασμάτων με την οποία της εκμισθώνει για περίοδο 36 ετών τα δικαιώματα μεταλλειοκτησίας νικελιούχων σιδηρομεταλλευμάτων των Μεταλλείων της περιοχής Λαρύμνης. Τα πρώτα δέκα χρόνια λειτουργίας των Μεταλλείων Λαρύμνης, η έρευνα και η ανάπτυξη των κοιτασμάτων υπήρξε πολύ ικανοποιητική και πέραν από τις συμβατικές υποχρεώσεις της εταιρείας. Το αντίθετο συνέβη με τη μεταλλουργική επεξεργασία των μεταλλευμάτων για την παραγωγή του Νικελίου, γιατί η αρχικά εφαρμοσθείσα μέθοδος Krupp-Renn για παραγωγή μεταλλικού σιδηρονικελίου με 5% Νικέλιο, παρά τις προσπάθειες, απέτυχε και εγκαταλείφθηκε αφού όμως είχε δημιουργήσει ζημιές πάνω από 25 εκ. δολλάρια.
Ακολούθησαν διαπραγματεύσεις για πώληση των Μεταλλείων στην Καναδική εταιρεία Νικελίου INCO, που διεκόπησαν οριστικά τον Ιούνιο 1961. Σχεδόν αμέσως μετά «εμφανίστηκε» το Γαλλικό ενδιαφέρον με την εταιρεία LE NICKEL. Στις 31 Ιουλίου 1961 υπεγράφη πρωτόκολλο για σύσταση νέας εταιρείας με συμμετοχή της LE NICKEL κατά 21,5% και συμφωνήθηκε η επωνυμία ΛΑΡΚΟ (Ανώνυμος Ελληνική και Μεταλλουργική εταιρεία Λαρύμνης).
Η συμμετοχή των Γάλλων στη ΛΑΡΚΟ διήρκεσε μέχρι το 1968, οπότε και απεχώρησαν. Στο διάστημα αυτό, όμως, ο Μποδοσάκης πέτυχε τη μεταφορά τεχνογνωσίας στη Μεταλλουργία Λαρύμνης. Όπως αναφέρεται στην ιστορία του ιδρυτή της, από το Ίδρυμα Μποδοσάκη, η ΛΑΡΚΟ βρήκε έτσι το δρόμο της, η παραγωγή Νικελίου από 109 τόνους το 1966 ξεπέρασε τους 2.300 το 1967 και με συνεχή άνοδο έφθασε τους 16.500 το 1976 που είναι και το record ετήσιας παραγωγής για όλη την περίοδο λειτουργίας πριν την μεγάλη επένδυση 1977 – 1978 για αύξηση του δυναμικού της. Δικαιώθηκε έτσι, τότε, ο Μποδοσάκης για την πίστη και τους αγώνες που έδωσε για την επιτυχία του εγχειρήματος της Λάρυμνας.
Σήμερα το ΤΑΙΠΕΔ κατέχει 55,2% του μετοχικού κεφαλαίου της ΛΑΡΚΟ, η Εθνική Τράπεζα 33,4% και η ΔΕΗ 11,4%. Η ΛΑΡΚΟ, όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα του ΤΑΙΠΕΔ, είναι μια από τους πέντε μεγαλύτερους παραγωγούς σιδηρονικελίου στον κόσμο. Λειτουργεί ένα μεταλλουργικό εργοστάσιο στη Λάρυμνα, στη Στερεά Ελλάδα, το οποίο επ1111εξεργάζεται τους λατερίτες που αυτή εξορύσσει για την παραγωγή σιδηρονικελίου με περιεκτικότητα σε νικέλιο 18% -24%. Η ΛΑΡΚΟ διατηρεί επίσης δικαιώματα εξόρυξης σε τέσσερις περιοχές: τα ορυχεία του Αγίου Ιωάννη (κοντά στη Λάρυμνα), τα ορυχεία της Εύβοιας, τα ορυχεία της Καστοριάς και το ορυχείο λιγνίτη των Σερβίων. Ορισμένα εξ αυτών εκμισθώνονται από το κράτος ή τρίτους, ενώ άλλα ανήκουν στη ΛΑΡΚΟ. Μετά από σοβαρά προβλήματα, που διογκώθηκαν εξαιτίας της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα την προηγούμενη δεκαετία, η ΛΑΡΚΟ τέθηκε σε ειδική διαχείριση στις 28 Φεβρουαρίου του 2020 ενώ διορίστηκε και ειδικός διαχειριστής.
Τα προβλήματα που την οδήγησαν στην παρακμή
Η σύγχρονη όμως ιστορία της εταιρείας, μαζί με τα προβλήματα της, ξεκινάει ουσιαστικά από τα τέλη της δεκαετίας του 1980, όταν ιδρύθηκε η νέα ΛΑΡΚΟ, για να διαδεχτεί την παλαιά ΛΑΡΚΟ, που είχε τεθεί καθεστώς εκκαθάρισης, στο οποίο βρίσκεται ακόμη και σήμερα. Τις τρεις δεκαετίες που ακολούθησαν η εταιρεία αντιμετώπισε μεγάλα οικονομικά αλλά και περιβαλλοντικά ζητήματα, ενώ σε αρκετές ακόμη περιπτώσεις πλησίασε να περάσει ξανά στον ιδιωτικό τομέα, αλλά όλες οι προσπάθειες από όλες τις κυβερνήσεις απέτυχαν.
Τα προβλήματα των τελευταίων ετών εστιάζονται μεταξύ άλλων στα υπέρογκα συσσωρευόμενα χρέη κυρίως προς τη ΔΕΗ, στην αδυναμία εκσυγχρονισμού των εγκαταστάσεων και στην απουσία των απαραίτητων επενδύσεων. Η κατάσταση αυτή επιδεινώθηκε μετά την οριστική απόφαση των ευρωπαϊκών δικαστηρίων για την επιστροφή των 135 εκατ. ευρώ που έχουν χαρακτηριστεί κρατικές ενισχύσεις. Κεφάλαια που δόθηκαν από το ελληνικό Δημόσιο στη ΛΑΡΚΟ το 2008, το 2009 και το 2011 είτε ως εγγυήσεις για τραπεζικό δανεισμό είτε ως συμμετοχή σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου.
Στην ιστορία έχουν μείνει οι απεργίες που ξέσπασαν στη Λάρκο το 1977 και το 1978, καθώς οι συνδικαλιστές εξέφρασαν αντιδράσεις για τους όρους και συνθήκες εργασίας αποκάλυψαν τα μελανά σημεία του οικοδομήματος. Από το 1979 και μετά η εταιρεία πήρε την κατιούσα. Μια μεγάλη έκρηξη στη μονάδα της Λάρυμνας, είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο έξι εργαζόμενων και τον τραυματισμό δεκάδων. Ο ιδρυτής της βιομηχανίας Πρόδρομος Αθανασιάδης Μποδοσάκης είχε φύγει από την ζωή τον Ιανουάριο του 1979 και η βιομηχανία ήταν σε αναζήτηση της διάδοχης κατάστασης. Η παραγωγή είχε υποχωρήσει και σε συνδυασμό με την πτώση των τιμών διόγκωνε τόσο τις ζημιές όσο και τα χρέη.
Το 1982, η ΛΑΡΚΟ υπάγεται σε καθεστώς ελέγχου από δημόσιους οργανισμούς ενώ στο τέλος της ίδιας δεκαετίας γίνεται εκκαθάριση και αλλάζει και το ιδιοκτησιακό της καθεστώς, με μετόχους στη νέα εταιρεία να γίνονται η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, η ΔΕΗ και ο Οργανισμός Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων (ΟΑΕ). Το 2004 καταφέρνει και περνά ξανά σε περίοδο κερδοφορίας και προσπαθεί να ανανεώσει τον εργοστασιακό εξοπλισμό της, με συγκριτικό πλεονέκτημα να αποτελεί τότε την μοναδική ευρωπαϊκή εταιρεία που παρήγαγε νικέλιο από αυτόχθονες πηγές, ενώ κάλυπτε το 6% της πανευρωπαϊκής ζήτησης σε νικέλιο.
Το 2009 έγιναν δύο ατυχήματα από εκρήξεις σε καμίνους, με αποτέλεσμα να ανασταλεί προσωρινά η λειτουργία στις καμίνους. Στα μέσα της δεκαετίας του 2000 σημειώθηκε πτώση παραγωγής 10% περίπου μετά τις πολύ καλές επιδόσεις του 2012, χρονιά κατά την οποία η παραγωγή ανήλθε σε επίπεδα ρεκόρ. Τα χρέη της εταιρείας αυξανόντουσαν το ίδιο και οι ζημιές.
Ιστορία Πρωτοπορίας και Καινοτομίας σε τίτλους
*Σύμφωνα με το σύντομο ιστορικό της ( μέχρι και το 2010 που εντάθηκαν τα προβλήματα στη λειτουργία της) από την ιστοσελίδα της εταιρείας.
Ορόσημα στην ιστορία της
1963: Η ΛΑΡΚΟ ιδρύεται από τον Πρόδρομο Αθανασιάδη Μποδοσάκη.
1966: Ίδρυση του εργοστασίου στην περιοχή της Λάρυμνας και πρώτη παραγωγή σιδηρονικελίου.
1968: Έναρξη κατασκευής 2 οικισμών με σχολεία, νηπιαγωγεία, αθλητικές εγκαταστάσεις, εκκλησίες και πολιτιστικά κέντρα για τους εργαζόμενους της Εταιρείας.
1969: Έναρξη λειτουργίας και ανάπτυξης των Μεταλλείων Εύβοιας.
1970-1972: Δύο νέες περιστροφικές κάμινοι προστίθενται στη παραγωγή, αυξάνοντας την παραγωγή στους 15.000 τόνους νικελίου.
1976: Η ΛΑΡΚΟ είναι η πρώτη μεταλλουργική εταιρεία στον κόσμο που εισάγει το κοκκοποιημένο σιδηρονικέλιο στην αγορά.
1977: Εγκατάσταση της μεγαλύτερης μεταφορικής ταινίας (7.5χλμ) μεταλλεύματος στην Ευρώπη στα Μεταλλεία της Εύβοιας, η οποία εξοικονομεί ενέργεια και περιορίζει τους ρύπους μειώνοντας τα δρομολόγια μεταφοράς με φορτηγά.
1989: Μετά την εκκαθάριση της παλαιάς ΛΑΡΚΟ, η νέα ΛΑΡΚΟ ιδρύεται με μετόχους την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος (ΕΤΕ), τη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρικού (ΔΕΗ) και τον Οργανισμό Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων (ΟΑΕ).
1992: Πιστοποίηση της εταιρείας με ISO 9000 για την ποιότητα του προϊόντος.
1992: Έναρξη εκμετάλλευσης κοιτασμάτων της Λεροπηγής στον νομό της Καστορίας και ανάπτυξη των ομώνυμων μεταλλείων.
2000-2001: Υλοποίηση επενδυτικού προγράμματος στα πλαίσια του Επιχειρησιακού Προγράμματος Ενέργειας (ΕΠΕ) ύψους 20 εκατ. Ευρώ που αφορούσε την ανακατασκευή και τον εκσυγχρονισμό βασικών μεταλλουργικών μονάδων παραγωγής. Η ΛΑΡΚΟ πετυχαίνει κερδοφορία.
2004: Η ΛΑΡΚΟ εισέρχεται πάλι σε περίοδο κερδοφορίας.
2005-2007: Υλοποίηση δεύτερου επενδυτικού προγράμματος στα πλαίσια του Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανταγωνιστικότητας (ΕΠΑΝ) ύψους 40 εκατ. ευρώ που αφορά στην ολοκλήρωση της ανακατασκευής και εκσυγχρονισμού των μονάδων παραγωγής του Μεταλλουργικού Εργοστασίου Λάρυμνας.
2006: Η ΛΑΡΚΟ μεταφέρει τα κεντρικά γραφεία σε νέο μοντέρνο αυτοτελές κτίριο στο Μαρούσι.
2007 :Τα μελλοντικά σχέδια περιλαμβάνουν ανακατασκευή και πλήρη εκσυγχρονισμό της μεγαλύτερης Ηλεκτροκαμίνου του Εργοστασίου Λαρύμνης, ο εκσυγχρονισμός της Μονάδας Παραγωγής Οξυγόνου, πλήρη ανακαίνιση του συστήματος Ηλεκτροφίλτρων για την αποτελεσματικότερη δέσμευση της σκόνης που εκλύεται κατά την μεταλλουργική επεξεργασία.
2010: Επαναλειτουργία σε πλήρη δυναμικότητα το Β’ εξάμηνο. Επιστροφή σε λειτουργική κερδοφορία.
2020: H ΛΑΡΚΟ τίθεται σε ειδική διαχείριση από το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) και ορίζεται ειδικός εκκαθαριστής. Τον Νοέμβριο αρχίζουν οι δύο διαγωνισμοί (του Ειδικού Διαχειριστή της ΛΑΡΚΟ και του ΤΑΙΠΕΔ), για τη μίσθωση του μεταλλευτικού εργοστασίου, των μεταλλείων και των εγκαταστάσεων καθώς και για την ιδιωτική περιουσία (μεταλλευτικά δικαιώματα) της βιομηχανίας.
Aπο: emea.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου