Πρόταση για άμεση "διαγραφή" 20% του χρέους

  Ο κ. Χάρης Λαμπρόπουλος [Ph.D. econ. LSE] είναι οικονομολόγος, Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Πατρών, μέλος Δ.Σ. ΕΒΕΑ,

Οι ελληνικές τράπεζες ως κάτοχοι ομολόγων του Δημοσίου αξίας άνω των 55 δισ. ευρώ (βλ. πίνακα πιο κάτω) θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως καταλύτες των εξελίξεων των δημοσίων οικονομικών, συμμετέχοντας στην "αναίμακτη" και τάχιστη υλοποίηση των στόχων του Μεσοπρόθεσμου 2012 - 2015 (βλ. σημείωση στο τέλος) και κατά συνέπεια να δώσουν άμεση λύση στην αναδιάρθρωση των μεγεθών του δημοσίου χρέους,
προσφέροντας παράλληλα υπηρεσίες υψίστης εθνικής σημασίας σε τούτη την ύστατη στιγμή, αλλάζοντας άρδην την εικόνα των δημοσιονομικών μεγεθών (επιπλέον, σημειώνεται ότι τα ασφαλιστικά ταμεία κατέχουν ομόλογα αξίας άνω των 16 δισ. ευρώ).

Πίνακας: Ελληνικές τράπεζες κάτοχοι ελληνικών ομολόγων (σε δισ.)

1	Εθνική	20,0 €		36,0%
2	Πειραιώς	8,6 €		15,5%
3	Eurobank	7,5 €		13,5%
4	Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο	5,4 €		9,7%
5	ΑΤΕ	4,6 €		8,3%
6	Alpha Βank	4,5 €		8,1%
7	Marfin Popular Bank	3,0 €		5,4%
8	Τράπεζα Κύπρου	1,9 €		3,4%
	Σύνολο	55,5 €		100,0%

Και εξηγούμαι:

Προτείνω να κατατεθεί αμέσως πρόταση στην κυβέρνηση και να εξαγοραστεί το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων που περιλαμβάνονται στον πίνακα 3.1 του μεσοπρόθεσμου από μία εταιρία συμμετοχών (ειδικού σκοπού), όπου μέτοχοι θα είναι όλες οι ελληνικές τράπεζες αναλογικά με την αξία των ομολόγων που κατέχει η κάθε μία.

Το Δημόσιο θα μπορούσε να διατηρήσει μία μειοψηφική συμμετοχή (εν είδει προνομιούχων μετοχών) και να δεσμευτεί για το αυτονόητο: ότι δηλαδή θα ασχοληθεί με τον ρυθμιστικό του ρόλο και τίποτε παραπάνω. Θα θέσει ξεκάθαρους κανόνες και θα σταματήσει να κάνει τον επιχειρηματία μαθητευόμενο μάγο…

Έτσι, το Δημόσιο θα εισπράξει και θα "διαγράψει" αμέσως (σήμερα και όχι ύστερα από 5 χρόνια) το 20% περίπου του χρέους, το οποίο και θα κατέλθει σε λογικότερα και πιο βιώσιμα επίπεδα (στο 140% από 160% επί του ΑΕΠ που είναι σήμερα).

Παράλληλα, θα "διαγραφεί" μονομιάς και το όποιο σημαντικό κομμάτι της διαφθοράς - συναλλαγής συνδέεται με όλες αυτές τις δραστηριότητες (είτε στη λειτουργία τους είτε στην πώλησή τους).

Θα απελευθερωθούν τεράστιοι υλικοί και άυλοι πόροι.

Θα κερδηθεί μεγάλο μέρος του χαμένου χρόνου που σπαταλήθηκε από τους κυβερνώντες μέχρι να συνειδητοποιήσουν τι πραγματικά συνέβαινε και πού οδηγηθήκαμε.

Όλες οι εταιρίες και τα περιουσιακά στοιχεία θα παραμείνουν, σε πρώτη φάση τουλάχιστον, σε ελληνικά χέρια.

Παράλληλα, δεν θα ξεπουληθεί όσο-όσο δημόσια περιουσία (τη στιγμή όπου είναι γνωστό τοις πάσι (α) ότι οι τιμές και οι αξίες έχουν ήδη καταρρεύσει και (β) όταν έχεις ανάγκη είσαι σε μειονεκτική διαπραγματευτική θέση).

Θα αποφευχθεί η οποιαδήποτε πίεση ασκείται από τους οίκους αξιολόγησης (και ιδιαίτερα από τη Fitch) για νέα υποβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης της Ελλάδας, εφόσον προκρινόταν μια ενδεχόμενη λύση για το ελληνικό χρέος τύπου "Πρωτοβουλία της Βιέννης", την οποία έχουν προαναγγείλει κι έχουν "προειδοποιήσει" ότι θα θεωρείτο εξαναγκαστική ανταλλαγή χρέους και θα οδηγούσε σε υποβάθμιση σε "C" και με την ολοκλήρωσή της σε "RD"!

Οι τράπεζες θα φροντίσουν να νοικοκυρέψουν όλες αυτές τις αξίες και να αναζητήσουν με ταχύτητα και ευελιξία στρατηγικούς επενδυτές από τον εγχώριο και διεθνή στίβο. Αυτό, άλλωστε, είναι στην αρμοδιότητα και στη φύση τους και το κάνουν κατά κόρον για τους πελάτες τους. Μόνο που τώρα θα το κάνουν για τις ίδιες.

Οι τράπεζες δεν θα "χαλάσουν" τους ισολογισμούς τους, αφού θα εγγράψουν τις αξίες που θα αποκτήσουν στην αξία κτήσης τους στις συμμετοχές. Αντίθετα, δεδομένου ότι το κλίμα αναμένεται να αλλάξει ταχύτερα προς το θετικότερο, η πιθανότητα είναι να δημιουργηθούν μεγάλες υπεραξίες (από τις οποίες θα ωφεληθούν τόσο οι μέτοχοί τους όσο και το Δημόσιο μέσω της φορολόγησης υγιών δραστηριοτήτων - και όχι με την επιβολή φόρων επί δικαίους και αδίκους).

Ακόμη, οι τράπεζες δεν έχουν να φοβηθούν καμία υποβάθμιση, αφού ήδη η μακροπρόθεσμη πιστοληπτική ικανότητά τους είναι ήδη "CCC" και οι οίκοι αξιολόγησης θα πρέπει τεκμηριωμένα πλέον να τοποθετηθούν και να αιτιολογήσουν την όποια διαφωνία τους.

Από τις όποιες υπεραξίες προκύψουν οι προνομιούχες μετοχές του Δημοσίου θα δικαιούνται επιπλέον μέρισμα.

Βέβαια, ένα βασικό μειονέκτημα είναι ότι μία τέτοια πρόταση δεν προσελκύει αμέσως φρέσκο χρήμα, αλλά ανακυκλώνει ήδη υπάρχον. Αυτό μπορεί να γίνει σε μεταγενέστερη φάση από τις ίδιες τις τράπεζες.

Φυσικά, υπάρχουν μεγάλες δυσκολίες στην υλοποίηση μιας τέτοιας πρότασης. Όμως, στην παρούσα φάση, καλύτερα να συζητάς με 10 τεχνοκράτες και εκ των πραγμάτων γνώστες της αγοράς για την υλοποίηση μιας ρεαλιστικής και βιώσιμης λύσης, παρά με 100. Και ας αφήσουμε τους 10 να μιλάνε με άλλους 10 ο καθένας. Με άλλα λόγια, ο καθένας να κάνει τη δουλειά του όσο καλύτερα μπορεί.

Εγώ προσωπικά, ως Έλλην πολίτης, πανεπιστημιακός δάσκαλος, που έχω συμμετάσχει και στη διαχείριση δημοσίων πραγμάτων, αλλά και ως πατέρας δύο παιδιών τα οποία θέλω να δω να λειτουργήσουν σε ένα υγιές περιβάλλον στη χώρα τους, είμαι ανοιχτός σε προτάσεις που συμβάλλουν στη λύση των προβλημάτων. Που δεν ανακυκλώνουν τη μιζέρια. Που δεν αναλίσκονται στο γιατί κάτι δεν μπορεί να γίνει, αλλά στο πώς μπορεί να γίνει. Που δημιουργούν οφέλη για το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο αλλά και το πολιτικό σύστημα, το οποίο αυτή τη στιγμή έχει μπλοκάρει και πολλοί αναζητούν το υπερφυσικό.

Απο μηχανής θεοί δεν υπάρχουν. Μόνο με δημιουργικότητα, φαντασία και καθαρό μυαλό μπορούν να αναζητηθούν λύσεις. Κάποια στιγμή τα παθήματα πρέπει να γίνονται μαθήματα.

Σημείωση: "Το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων της κυβέρνησης αφορά στην περίοδο 2011 - 2015 με δέσμευση για τη συγκέντρωση εσόδων από αποκρατικοποιήσεις ύψους 5 δισ. ευρώ το 2011, καθώς και σωρευτικά 15 δισ. ευρώ έως το 2012 και 50 δισ. ευρώ έως το 2015. Τα έσοδα αυτά μπορούν να μειώσουν το χρέος μέχρι 20 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ, συμβάλλοντας έτσι όχι μόνο στη βιωσιμότητά του αλλά και στη σημαντική μείωση της επιβάρυνσης από τόκους.

Ο πίνακας 3.1 παρουσιάζει το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων της περιόδου 2011 - 2015. Συνοπτικά, το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων της περιόδου περιλαμβάνει συναλλαγές σε περιουσιακά στοιχεία του Δημοσίου σε βασικούς τομείς δραστηριότητας: τραπεζικός τομέας, ενέργεια, τυχερά παιχνίδια, τηλεπικοινωνίες, λιμάνια, αεροδρόμια, αυτοκινητόδρομοι, σιδηροδρομικές μεταφορές, ορυχεία, διαχείριση υδάτων και αποβλήτων, άμυνα και ακίνητη περιουσία".

Πηγή: Αιτιολογική Έκθεση στο Σ.Ν. «Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2012-2015», Κεφάλαιο 1.4, παρ. 1.4.1

Πίνακας 3.1 Πρόγραμμα Αποκρατικοποιήσεων 2011-2015
Έτος	Όνομα	Εκτιμώμενος χρόνος	Ποσοστό του Δημοσίου	Ποσοστό προς πώληση	Είδος συναλλαγής
2011
	Οργανισμός Τηλεπικοινωνιών Ελλάδος (OTE)	Q2	16.0%	10,0%	Πώληση Μετοχών
	Εταιρία Ύδρευσης Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης	Q3	74,0%	³ 40%	Πώληση Μετοχών ΕΕΣ
	Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών (ΔΑΑ)	Q3	100,0%	-	Επέκταση Σύμβασης
	Οργανισμός Προγνωστικών Αγώνων Ποδοσφαίρου 1	Q3	100,0%	-	Επέκταση Σύμβασης
	Οργανισμός Προγνωστικών Αγώνων Ποδοσφαίρου 2	Q3	100,0%	-	Νέες Άδειες Παιγνίων
	Οργανισμός Λιμένος Θεσσαλονίκης	Q3	74,3%	23,3%	Πώληση Μετοχών ΕΕΣ
	Κρατικά Λαχεία	Q3	100,0%	100,0%	Πώληση Μετοχών ΕΕΣ
	Οργανισμός Λιμένος Πειραιώς	Q4	74,1%	23,1%	Πώληση Μετοχών ΕΕΣ
	Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα (ΕΑΣ)	Q4	99,8%	99,8%	Πώληση Μετοχών
	Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο	Q4	34,0%	34,0%	Πώληση Μετοχών
	Δημόσια Επιχείρηση Αερίου (ΔΕΠΑ)	Q4	65,0%	55,0%	Πώληση Μετοχών
	Διαχειριστής Εθνικού Συστήματος Αερίου (ΔΕΣΦΑ)	Q4	65,0%	31,0%	Πώληση Μετοχών
	ΤΡΑΙΝΟΣΕ	Q4	100,0%	100,0%	Πώληση Μετοχών
	ΛΑΡΚΟ	Q4	55,2%	55,2%	Πώληση Μετοχών

Απο:euro2day