Ενδοοικογενειακή βία...

του Γρηγόρη Λέοντος

 

Οι γυναίκες βρίσκονται συνήθως σε κίνδυνο εκεί όπου θα έπρεπε να είναι ασφαλείς: εντός της οικογένειας. Γι’ αυτές τις γυναίκες το «σπίτι» γίνεται ένα μέρος τρόμου και βίας από τα χέρια κάποιου κοντινού τους προσώπου, που κανονικά θα έπρεπε να εμπιστεύονται. Σύμφωνα με πρόσφατο ευρωβαρόμετρο (Σεπτέμβριος 2010) σχετικό με το θέμα, το 34% των ελλήνων γνωρίζει 

στον περίγυρο ή στην γειτονιά κάποια γυναίκα που έχει πέσει θύμα ενδοοικογενειακής βίας. Το συγκεκριμένο ποσοστό είναι αυξημένο σε σύγκριση με την προηγούμενη μελέτη κατά 12%, ενώ είναι το τρίτο υψηλότερο στην Ευρώπη.

Τον Οκτώβριο του 2006 ψηφίστηκε ο νόμος 3500/2006 για την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας. Οι προστατευτικές διατάξεις του νόμου εφαρμόζονται και σε περιπτώσεις σταθερής συμβίωσης χωρίς γάμο, όπως επίσης και στους τέως συζύγους. Σωματική κακοποίηση είναι η πράξη η οποία αποσκοπεί στην πρόκληση σωματικού πόνου ή κάκωσης. Οι σωματικές βλάβες ανάλογα με τη βαρύτητά τους εμπίπτουν σε συγκεκριμένα άρθρα του Ποινικού Κώδικα, ενώ εισήχθησαν και στο άρθρο 6 του προαναφερόμενου νόμου.
Ο ιατρός που είναι ειδικός στην καταγραφή, εκτίμηση και πιστοποίηση των σωματικών βλαβών είναι ο ιατροδικαστής. Ιατροδικαστική εξέταση από τις Ιατροδικαστικές Υπηρεσίες της χώρας ή τα αντίστοιχα τμήματα των Πανεπιστημίων ή κάποιων νοσοκομείων της περιφέρειας, μπορεί να πραγματοποιηθεί κατόπιν μήνυσης σε αστυνομικό τμήμα ή εισαγγελικής εντολής. Τι γίνεται όμως στην περίπτωση που η γυναίκα-θύμα δεν επιθυμεί την έναρξη μίας νομικής διαδικασίας; Ένα φαινόμενο που είναι αρκετά συχνό και που συνήθως είναι είτε αποτέλεσμα φόβου είτε ύστατης προσπάθειας συντήρησης της οικογένειας λόγω των παιδιών.
Καταρχάς αυτό που θα πρέπει να γνωρίζει η κάθε γυναίκα είναι ότι η καταγραφή κάθε φορά των σωματικών βλαβών είναι απαραίτητη. Διότι εάν η γυναίκα αποφασίσει την έναρξη μίας νομικής διαδικασίας μετά από καιρό, χωρίς πριν από αυτή να έχει καταγράψει τις βλάβες, το πλέον πιθανό είναι να βρεθεί στη δικαστική διαδικασία με ελλιπή ή και ελάχιστα στοιχεία με δυσάρεστες συνέπειες. Για να αντιληφθούμε πλήρως τη σημασία της καταγραφής αρκεί να αναφερθεί το χαρακτηριστικό περιστατικό γυναίκας που πλέον των δέκα ετών κακοποιούνταν σωματικά από το σύζυγο και όταν αποφάσισε να προχωρήσει στη νομική διαδικασία έχοντας μία μόνο καταγραφή (μετά τη μήνυση) ο σύζυγος ισχυρίστηκε ότι η γυναίκα είχε ψυχιατρικά προβλήματα και ότι όλα ήταν προϊόν της φαντασίας της.
Μία αξιόπιστη λύση, στις περιπτώσεις που η γυναίκα δεν επιθυμεί να κινήσει άμεσα νομική διαδικασία αλλά επιθυμεί την πιστοποίηση των σωματικών βλαβών είναι αυτή του ιδιώτη ιατροδικαστή. Με αυτή την επιλογή εξασφαλίζεται ένα ιατρικό πιστοποιητικό με το ίδιο κύρος και την ίδια νομική ισχύ ως προς τις νόμιμες χρήσεις ενώπιον όλων των αρχών και υπηρεσιών (Ν. 3418/2005, Ν. 3627/2007). Επιπλέον το πιστοποιητικό και η όλη ιατρική πράξη θα παραμείνουν απόρρητα, καθώς ο ιατροδικαστής δεσμεύεται από τις σχετικές διατάξεις περί τήρησης ιατρικού απορρήτου και ιατρικών αρχείων. Με αυτό τον τρόπο η γυναίκα θα έχει στα χέρια της ένα ισχυρό έγγραφο για πιθανή μελλοντική νομική χρήση, ενώ παράλληλα συνεχίζει την οικογενειακή διαβίωση μέχρι να πάρει τις οριστικές της αποφάσεις. Γιατί είναι σπουδαίο να δημιουργούμε κοινωνικές δομές που θα στηρίξουν τη γυναίκα μετά την τελική κρίση αλλά είναι εξίσου σημαντικό να την καθοδηγούμε σωστά για όσο διάστημα η ίδια επιλέξει να υπομένει…

*Ιατροδικαστής-Πραγματογνώμων , Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών, Forensic Pathology Fellow, Φλόριντα, ΗΠΑ